Το Μουσείο Άλεξ Μυλωνά-Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης παρουσιάζει την τιμητική έκθεση «Άλεξ Μυλωνά, Ένας Κόσμος διαφορετικός», με έργα από τη Μόνιμη Συλλογή του, από τις 14 Απριλίου έως τις 3 Ιουλίου 2016. Την έκθεση επιμελείται ο Ντένης Ζαχαρόπουλος, Καλλιτεχνικός Διευθυντής του μουσείου και θα εγκαινιαστεί την Πέμπτη 14 Απριλίου 2016, στις 20:00. Παρουσιάζονται γλυπτά, σχέδια, ζωγραφικά έργα, κολλάζ, ταπισερί και τυπώματα σε πανί, αρκετά από τα οποία για πρώτη φορά.
«Η Άλεξ Μυλωνά από την αρχή της καριέρας της ήταν ένα ανήσυχο πνεύμα και πειραματίστηκε κάθε φορά με πολλά πράγματα», σημειώνει ο επιμελητής της έκθεσης Ντένης Ζαχαρόπουλος. «Συμμετείχε ενεργά τόσο σαν γυναίκα, σαν καλλιτέχνης, σαν πνευματικός άνθρωπος και σαν πολίτης στην εποχή της. Δούλεψε σχεδόν με όλα τα υλικά και δοκίμασε τις περισσότερες τεχνικές. Ήταν πάντα ανοιχτή στους συναδέλφους της και καλλιτέχνες νεώτερους, όπως επίσης σε καλλιτεχνικές τάσεις και κουλτούρες που στην εποχή της άλλαζαν συνέχεια. Έζησε τόσο στο κέντρο της πόλης και της δημοσιότητας, όσο και ασκητικά απομονωμένη στη φύση και στην εξοχή. Την έκαιγε εξίσου η ελληνική της καταγωγή όσο και η διεθνής γλώσσα της τέχνης, συνδυάζοντας την εντοπιότητα και την παγκοσμιότητα στη ζωή και το έργο της.
Υπήρξε μια μαχητική και δυναμική γυναίκα, από τις πιο χειραφετημένες της γενιάς της και παράλληλα μια ιδιαίτερα τρυφερή και γενναιόδωρη καλλιτέχνης, δίνοντας το ενδιαφέρον και την περιέργειά της στους νεώτερους. Η σχέση της γλυπτικής με τον δημόσιο χώρο στο έργο της, όχι μόνο είναι τεκμηριωμένη ιστορικά, (ακόμα κι αν πολλά από τα δημόσια έργα που σχεδίασε δεν υλοποιήθηκαν), αλλά μαζί με τη γενιά των καλλιτεχνών που πήγαν στη Μπιενάλε της Βενετίας το ’60 τιμά τις πιο προοδευτικές και νεωτερικές τάσεις, τις πιο ριζοσπαστικές και προσωπικές εκφράσεις της γενιάς της στην Ευρώπη.
Το Μουσείο Αλεξ Μυλωνά το έφτιαξε καταρχήν για να βγουν τα έργα από το χώρο του ατελιέ και να αποκτήσουν τη δημόσια διάσταση του γλυπτικού έργου – όχι από την συνήθη καλλιτεχνική ματαιοδοξία, αλλά από τη πραγματική ανάγκη που αισθάνθηκε η καλλιτέχνης από την αρχή να είναι σε συνεχή διάλογο με την εποχή. Γι αυτό το λόγο ασχολήθηκε με ιδιαίτερη εμμονή στο να φτιάξει συστηματικά το μουσείο, αρχιτεκτονικά, μουσειολογικά, λειτουργικά, αισθητικά, οικονομικά, στην κάθε λεπτομέρεια. Με την ίδια γενναιοδωρία που έφτιαξε το μουσείο για να φέρει το έργο της σε μια μόνιμη επαφή με το κοινό, θεώρησε ότι η ίδια δεν είναι διευθύντρια μουσείου αλλά καλλιτέχνης και για να μπορεί να συνεχίσει το καλλιτεχνικό της έργο το δώρισε στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης: “για να μπορεί αυτή η επαφή να μη μείνει ένα μαυσωλείο αλλά να είναι ένας ζωντανός οργανισμός”, όπως είχε πει η ίδια. Και με την ίδια ζωντάνια και τόλμη όταν είδε το μουσείο να λειτουργεί, θεώρησε ότι έπρεπε να αφιερώσουμε τον μεγαλύτερο όροφο του μουσείου σε εκθέσεις νεώτερων καλλιτεχνών και να υποστηρίξουμε νεώτερες τάσεις και προτάσεις. Σήμερα η Άλεξ Μυλωνά που έκλεισε τα 96 της χρόνια, έχει αποδείξει με το έργο της και τη στάση της ότι εξακολουθεί να είναι μια νέα καλλιτέχνης. Μετά την προσωρινή αναστολή λειτουργίας του μουσείου, λόγω της γενικότερης κρίσης αλλά και της ειδικότερης κρίσης που περνά ο πολιτισμός στη χώρα μας, αποφασίσαμε από κοινού να ξανανοίξουμε το μουσείο τιμώντας τη νέα και δυναμική καλλιτέχνιδα Άλεξ Μυλωνά με μία έκθεση που ξανανοίγει τη συζήτηση του έργου της με τις νεώτερες γενιές και που επιτρέπει να δούμε χωρίς καμία αίσθηση της αναδρομής, τον πλούτο, τη συνθετότητα και το “πολύτροπον” όχι του άνδρα αλλά της γυναίκας, όχι της μούσας αλλά της καλλιτέχνιδος.
Το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης μαζί με τα παιδιά της Άλεξ Μυλωνά και τους φίλους της, προσκαλούμε όλους τους νέους καλλιτέχνες, πολλοί από τους οποίους έχουν εκθέσει στο μουσείο, να συγκεντρωθούμε και να ανοίξουμε το μουσείο εορταστικά.»
Στην έκθεση παρουσιάζεται και το βίντεο-αναδρομή της Ελένης Μυλωνά, με στοιχεία για την ανακατασκευή του κτηρίου του μουσείου και αφηγήσεις από την Άλεξ Μυλωνά και την Claudette Labrosse, κατά τη διάρκεια των εργασιών αποκατάστασης.
Στο πλαίσιο της έκθεσης θα παρουσιαστεί στο τέλος Μαίου, σε ειδική εκδήλωση, το νέο βιβλίο για το έργο της Άλεξ Μυλωνά, που έχει εκδοθεί από την Claudette Labrosse, πιστή φίλη και συνοδοιπόρο της.
Βιογραφικά στοιχεία
Η Άλεξ Μυλωνά γεννήθηκε στην Αθήνα το 1920. Οι γονείς της, Μαρία και Θρασύβουλος, ανακάλυψαν σε μικρή ηλικία το ταλέντο της στο σχέδιο και στα 8 της ξεκίνησε τα πρώτα μαθήματα ζωγραφικής. Το 1940, η Μυλωνά παντρεύτηκε τον πολιτικό Γεώργιο Μυλωνά, το 1943 γεννήθηκε το πρώτο τους παιδί, η Μαρία και το 1944 γεννήθηκε η δεύτερη τους κόρη, η Ελένη. Παρά το γεγονός ότι είχε ήδη δύο παιδιά το 1945 η Μυλωνά ξεκίνησε τις σπουδές της στη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, όπου σπούδασε γλυπτική με τον Μιχάλη Τόμπρο και το 1949 γέννησε το τρίτο της παιδί, τον Αλέξανδρο.
Μετά τη συμπλήρωση των σπουδών της, η Μυλωνά αφιερώθηκε με πάθος στο επάγγελμά της και έλαβε μέρος σε πολυάριθμες εκθέσεις στην Ελλάδα, όπως στην Πανελλήνια έκθεση του 1952 στο Ζάππειο και το 1953 στην γκαλερί Κνωσσός στην Αθήνα.
Κατά τη δεκαετία του 1960 συμμετείχε σε διεθνείς εκθέσεις. Επροσώπησε την Ελλάδα στην 30η Μπιενάλε της Βενετίας, όπου ο κριτικός Herbert Read υπήρξε ενθουσιώδης υποστηρικτής των έργων της.
Έργα της έχουν εκτεθεί στο Salon de la Jeune Sculpture στο Παρίσι το 1962 – 63, στη Διεθνή έκθεση του Μόντρεαλ το 1967, καθώς και σε πολλές Μπιενάλε στις Βρυξέλλες, στην Αλεξάνδρεια, στο Μπουένος Άιρες και στη Βουδαπέστη.
Την ίδια περίοδο διατηρούσε ατελιέ στο Παρίσι κοντά στο Montparnasse και το 1980 περίπου μεταφέρθηκε στην περιοχή του Marais. Η διαμονή της στο Παρίσι της έδωσε την ευκαιρία να συναντήσει πολλούς γλύπτες, όπως οι Arp, Giacometti και Zadkine, καθώς και ζωγράφους όπως ο Atlan και ο Schneider, μεταξύ άλλων.
Οι πολυάριθμες ατομικές εκθέσεις σηματοδοτούν τα διαφορετικά στάδια της προσωπικής και καλλιτεχνικής της εξέλιξης, η οποία διαφαίνεται στην αναδρομική έκθεση γλυπτικής του 1961 στη μεγάλη αίθουσα του Παρνασσού, στην Αθήνα, ένα χρόνο μετά την παρουσίαση του μετωπικού γλυπτού της στη Βενετία. Το 1976, εξέθεσε στη γκαλερί Πολυπλάνο την εργασία της σχετικά με τον όγκο και το κενό, ενώ η μελέτη της πάνω στις αρχέτυπες μορφές του κύκλου και του τετραγώνου εκφρασμένες σε μαρμάρινες πλάκες παρουσιάστηκε στην Αθηναϊκή Αίθουσα Τέχνης (1984) και αργότερα στην Galerie Denise Rene στο Παρίσι (1988). Το 1986 η Εθνική Πινακοθήκη οργάνωσε μεγάλη αναδρομική έκθεση της Μυλωνά.
Η Μυλωνά έχει δημιουργήσει επίσης μια πληθώρα έργων σε χαρτί: κολλάζ, διπλωμένο χαρτί, σκίτσα, ακουαρέλες, γκουάς και πιο πρόσφατα ζωγραφικούς πίνακες.
Η καλλιτεχνική της έκφραση δεν υποχώρησε με το χρόνο. Δημιουργούσε μέχρι πριν λίγα χρόνια. Σήμερα ζει και κινείται μεταξύ Αθήνας και Σύρου.
