Με αφορμή τους εορτασμούς της Παγκόσμιας Hμέρας για την Γυναίκα (8 Μαρτίου – Διεθνής Ημέρα των δικαιωμάτων των γυναικών) η Φιλόπτωχος Αδελφότης Ανδρών Θεσσαλονίκης διοργανώνει έκθεση για τις «Ελληνίδες των αρχών του 20ου αιώνα». Μέσα από τα εκθέματα, σημαντικά τεκμήρια από το αρχείο που διαθέτει ο κ. Γεώργιος Κωνσταντινίδης, μουσικός – πιανίστας, ενεργός δικηγόρος, συλλέκτης και Γενικός Γραμματέας της Φ.Α.Α.Θ, αναδεικνύονται οι γυναίκες του 20ου αιώνα: γυναίκες λόγιες, γυναίκες καλλονές, γυναίκες της τέχνης, γυναίκες της Θεσσαλονίκης, γυναίκες στον πόλεμο, γυναίκες και φιλανθρωπία.
Tην ημέρα των εγκαινίων, τη Δευτέρα 13 Μαρτίου, στις 20.00 στην Αίθουσα Τέχνης της Φ.Α.Α.Θ, θα μιλήσουν για την έκθεση η ομότιμη καθηγήτρια Νομικής Σχολής ΑΠΘ, Θεοφανώ Παπαζήση και η Ιστορική Μουσικολόγος και επιμελήτρια της έκθεσης, Ειρήνη Μοσχόβου.
Λίγα λόγια για την έκθεση
Η ελληνική γυναικεία φύση έχει παρουσιαστεί πολλές φορές και ποικιλοτρόπως. Αν και έχει αποτελέσει αντικείμενο μελέτης στην ελληνική και όχι μόνο βιβλιογραφία, δεν έχει παρουσιαστεί ωστόσο ως αντικείμενο μονογραφικής έκθεσης. Το κενό αυτό γίνεται πιο έντονο, αν αναλογιστεί κανείς ότι έχουμε πια στην διάθεσή μας πλούσια και ανεξερεύνητα ιδιωτικά αρχεία και συλλογές οικογενειών της χώρας, που διαθέτουν ανεκτίμητα, κατάλληλα προς έκθεση, ιστορικά τεκμήρια. Ως μοναδική πηγή ορίζεται το αρχείο Κωνσταντινίδη, ένα εκ των σημαντικότερων της χώρας μας.
Στις αρχές του 20ου αιώνα κυριαρχεί η συζήτηση για τη χειραφέτηση των γυναικών. Τα περιοδικά παρουσιάζουν εκτενή αρθρογραφία και αφιερώματα με γυναίκες και άντρες να εκθέτουν την γνώμη τους επί του θέματος. Η γυναίκα αρχίζει να αποζητά την ισότητα και η εποχή είναι αδύνατο να της το αρνηθεί.
Μια έκθεση για την Ελληνίδα σκοπεύει να αναδείξει γνωστές φυσιογνωμίες της πρώτης εικοσαετίας του 1900, όπως αυτές παρουσιάζονται σε φωτογραφίες και στον περιοδικό τύπο της εποχής, που σήμερα η κοινή συλλογική μνήμη του μέσου Έλληνα έχει λησμονήσει. Τίθενται ερωτήματα όπως: Ποιος ήταν ο ρόλος της Ελληνίδας στον πόλεμο; Ποιες ήταν αυτές που κατάφεραν να διαπρέψουν με τα επιτεύγματα τους; Ποιες θεωρούνταν οι ωραιότερες των υπάρξεων την εποχή εκείνη; Ποιες ήταν οι Ελληνίδες που με την τέχνη τους συνέβαλλαν στη διαμόρφωση της νεοελληνικής τέχνης; Ποιες υπήρξαν οι φυσιογνωμίες της διασποράς οι οποίες διέμεναν στις κοινότητες της Αιγύπτου, της Αμερικής; Αυτά και πολλά άλλα θα απαντηθούν μέσω εικόνων και κειμένων που θα μεταφέρουν τον επισκέπτη σε μία εποχή χίλια ιδεολογικά μίλια μακριά.
Λίγα λόγια για το αρχείο Κωνσταντινίδη
To αρχείο Κωνσταντινίδη αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ιστορικά αρχεία της Θεσσαλονίκης και αφορά σε μία από τις πιο παλαιές και επιφανείς οικογένειες της Θεσσαλονίκης, την οικογένεια Κοντορέπα – Χριστοδούλου – Κωνσταντινίδη. Εκείνοι, διαπρεπείς παράγοντες της επιστημονικής και εμπορικής κοινότητας της πόλης από το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, φίλοι της οικογένειας Δραγούμη, μετείχαν ενεργά στο Μακεδονικό Αγώνα και στην Εθνική Αντίσταση, τιμιθέντες δια μεταλλίων ενώ ανέπτυξαν έντονη κοινωνική και πολιτική δράση. Η ζωή και η δράση λοιπόν αυτής της οικογένειας παρουσιάζει σημαντικές πτυχές της ιστορίας και της δυναμικής παρουσίας της ελληνικής κοινότητας της πόλης μας από τα χρόνια της Οθωμανικής κυριαρχίας εώς και σήμερα.
Το αρχείο περιλαμβάνει έγγραφα (στρατιωτικά, διοικητικά, εκπαιδευτικά, νομικά, αθλητικά), διπλώματα, λογοδοσίες σωματείων και ιδρυμάτων, προγράμματα κα αφίσες θεατρικών και μουσικών παραστάσεων, φωτογραφικό υλικό, εκδόσεις βιβλίων, αλληλογραφία, cartes postales, εφημερίδες και περιοδικά καθώς και γκραβούρες από τις αρχές του 19ου αιώνα μέχρι και σήμερα.
Λίγα λόγια για την Φ.Α.Α.Θ.
Το έργο της Φιλοπτώχου Αδελφότητος Ανδρών Θεσσαλονίκης από την ίδρυσή της, το 1871, έως τις ημέρες μας, είναι ποικιλόμορφο, κοινωνικό, φιλανθρωπικό αλλά και εθνικό. Λειτουργεί εμφανώς, ως μοχλός στήριξης των αναξιοπαθούντων συνανθρώπων μας και αφανώς, ως μηχανισμός προώθησης των εθνικών δικαίων. Σημαντική η συμβολή της στη διατήρηση της συνοχής της ελληνικής κοινότητας, τα δύσκολα χρόνια της Τουρκοκρατίας και η συμμετοχή της στον Μακεδονικό Αγώνα και στις προσπάθειες για την απελευθέρωση της Πόλης. Συνεχίζει με ιστορική συνέπεια, με σεβασμό προς τον άνθρωπο και με οδηγό τον λόγο του Νικηφόρου Βρεττάκου, στην «Λειτουργία κάτω από την Ακρόπολη»: «Ο πλησιέστερος δρόμος προς το Θεό, περνάει μέσα από τον άλλον άνθρωπο»
