Η ζωγραφική του Φαίδωνα Πατρικαλάκι με βασικό άξονα τις ιδέες των πρώτων Πριμιτίφ καλλιτεχνών και ιδιαίτερη έλξη για την Art – brut, είναι μια ζωγραφική που χαρακτηρίζεται από την απλότητα των πλαστικών της στοιχείων, την οποία τόσο σοφά διαθέτει ο καλλιτέχνης στο έργο του. Η επιστροφή στο ουσιώδες είναι το ζητούμενο, όπως ήταν και για τους σπουδαίους καλλιτέχνες του Μοντερνισμού.
Η νέα του σειρά έργων περισσότερο από πριν κινείται ανάμεσα στην πραγματικότητα και στο όνειρο. Ο ίδιος αναφέρει σχετικά: “H έκθεση «Ας τα πούμε όνειρα» αντικατοπτρίζει όλ’ αυτά τα ζωγραφικά και πνευματικά οράματα που με απασχολούν εδώ και πολύ καιρό, διαπιστώνοντας κατά τη διαδικασία τους να ονειρεύονται και αυτά και η Ιστορία να πηγαίνει πιο πέρα καθώς και πιο βαθύτερα ”. Απελευθερωμένος από συμβάσεις, με σαφείς αναφορές στους πρώτους Υπερρεαλιστές μπορεί και απεικονίζει ψάρια με ανθοδέσμες στο στόμα να πετούν ολούθε στον ουρανό, ανθρώπους να αιωρούνται απελευθερωμένοι από τις συνθήκες του νόμου της βαρύτητας ή μορφές με σώμα ανθρώπινο και κεφάλι πτηνού ή ζώου καθήμενες δίπλα σ’ ένα τραπεζάκι καφενείου, πουλιά μεγαλύτερα σε μέγεθος απ’ τον άνθρωπο και τόσα άλλα. Ένας ολόκληρος κόσμος μυθοπλασίας που τόσο μέσ’ απ’ τα χρώματα του, όσο και μέσ’ απ’ τις συνθέσεις δεν μπορεί παρά να μας φέρει στο νου τα παιδικά μας όνειρα. Στον προσωπικό αυτό κόσμο Μυθοπλασίας του καλλιτέχνη, αν θέλαμε να δώσουμε μία αίσθηση μουσική, θα μπορούσαμε να τον συσχετίσουμε με τη μουσική Τζαζ. Αυτή την ανάμικτη αίσθηση χαρμολύπης, που εξωτερικά φαντάζει τόσο έντονα χαρούμενη αλλά μέσα της ενυπάρχει μια βαθύτερη μελαγχολία και ονειροπόληση. Θα μπορούσε να έχει και έθνικ ακούσματα η ζωγραφική του Φαίδωνα, τώρα πλέον που η αρχική δωρικότητα έχει αμβλυνθεί μέσα από τα ζωγραφικά του παιχνιδίσματα, με τα άπειρα μικρά επαναλαμβανόμενα εγχάρακτα ή ζωγραφικά μοτίβα που γλυκαίνουν τους αυστηρούς όγκους και θυμίζουν τα παιχνιδίσματα της φύσης την Άνοιξη.
Όσον αφορά τα χρώματα των έργων του, αυτά αποτελούν ένα απ’ τα βασικότερα συστατικά στοιχεία της ζωγραφικής του. Αναγνωρίσιμα για τη φωτεινότητα και τη δύναμη των τόνων τους, δεν είναι χρώματα που περιγράφουν – αποδίδουν μια πραγματικότητα, αλλά χρώματα που μεταφέρουν συναισθήματα – χαρά, ένταση, μελαγχολία, εσωστρέφεια ή εξωστρέφεια, αισιοδοξία, ζεστασιά. Η συγγένεια και συσχέτιση με τη χρωματική γκάμα που χρησιμοποιεί ο Matisse ιδιαίτερα στα έργα του μετά το 1905-6 είναι προφανής και αναπόφευκτη. Ο ερωτικός ρόλος που έχει το χρώμα στο έργο και των δύο καλλιτεχνών επισκιάζει κάθε άλλο πλαστικό στοιχείο του έργου. Πολύ αργότερα μέσα σε τουλάχιστον 3 δεκαετίες εικαστικής πορείας, υπεισέρχονται δειλά δειλά στην αρχή και εν συνεχεία όλο και πιο έντονα δυναμικά σαν παρουσία στο έργο του, χρώματα ποικίλα και πιο φωτεινά. Το καθαρό κίτρινο, το πορτοκαλί το ανοιχτό μπλε, το σκούρο και το πιο φωτεινό πράσινο, το ροζ και το μωβ. Αρχικά σε μικρότερες αναλογίες και εν συνεχεία σε όλο και μεγαλύτερη έκταση στις φόρμες των έργων του, τα χρώματα αυτά προσέδωσαν ένα τόνο ανανέωσης και σύγχρονης εικαστικής αίσθησης στη δουλειά του καλλιτέχνη τα τελευταία χρόνια. Μια πανδαισία χρωμάτων που προδίδουν την ανάγκη του καλλιτέχνη αλλά και του καθενός ίσως από εμάς για τη διαφυγή σε μια πιο χαρούμενη πραγματικότητα, σ’ έναν κόσμο ονειρικό που μόνο η φαντασία ενός μικρού παιδιού θα μπορούσε να πλάσει.
Ο ίδιος αναφέρει: “Αγαπώ τα χρώματα που ‘ναι γευστικά, τους ήχους που με κάνουν να ταξιδεύω, τα όνειρα που με πλημμυρίζουν με υπερβατικούς παλμούς, τα ταξίδια που μου αποκαλύπτουν μουσικούς ρυθμούς και μεταμορφώνουν και μένα σε ρυθμό απεριόριστου χρωματικού αισθησιασμού“. Τα ταξίδια του σε Ευρώπη, Αφρική, Ασία και Αμερική σίγουρα έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη δημιουργία ενός κόσμου χρωματικής πανδαισίας, που κινείται μεταξύ ονειροπόλησης, παιδικότητας και γαλήνης.
Είναι η ζωγραφική ενός πνεύματος που παραμένει μετά από 6 δεκαετίες το ίδιο αγνό στη σχέση του με τις εικαστικές του αναζητήσεις και το ίδιο φρέσκο, με τον τρόπο που μόνο ένα παιδί ή ένας ερασιτέχνης θα μπορούσε να λειτουργήσει. Ο αιώνιος εραστής της Τέχνης που πάντα ψάχνει για να την πάει λίγο παρακάτω.
