Μείζον μουσικό κέντρο του ελλαδικού χώρου, η Κέρκυρα ήταν η γενέτειρα, μεταξύ άλλων, του σπουδαίου συνθέτη Σπύρου Σαμάρα που με τις όπερές του κέρδισε το θαυμασμό του ιταλικού και του παγκόσμιου κοινού, καθώς και τον ανυπόκριτο θαυμασμό διάσημων ομοτέχνων του στο τέλος του 19ου και στην αρχή του 20ου αιώνα. Η παρουσίαση στο αθηναϊκό κοινό, για πρώτη φορά ύστερα από 110 χρόνια σιωπής, του λυρικού του δράματος “Δεσποινίς ντε Μπελίλ”, είναι ένας ελάχιστος φόρος τιμής που, με αφορμή την 100η επέτειο του θανάτου του, αποδίδει στη μνήμη του η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, την Παρασκευή 12 Μαΐου (20.30) στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Τη μουσική διεύθυνση έχει ο Βύρων Φιδετζής, ο οποίος έχει κάνει και τη μουσικολογική αποκατάσταση, την καταγραφή και την επιμέλεια του έργου.
Η παρουσίαση, σε συναυλιακή βέβαια μορφή, γίνεται με τη σύμπραξη μιας πλειάδας λυρικών τραγουδιστών, των: Άννας Στυλιανάκη (υψιφώνου), Τζούλιας Σουγλάκου (υψιφώνου), Φίλιππου Μοδινού (τενόρου), Γιάννη Σελητσανιώτη (βαρύτονου), Νίκου Κοτενίδη (βαρύτονου) και Πέτρου Μαγουλά (βαθύφωνου). Συμμετέχουν η Χορωδία Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) και η Χορωδία Opus Femina.
«Η Δεσποινίς ντε Μπελίλ», έργο της γαλλικής περιόδου του Σπύρου Σαμάρα και η τελευταία από τις διασωθείσες μεγάλες όπερες του συνθέτη, γράφτηκε το 1903 πάνω σε λιμπρέτο του Πωλ Μιλλιέ, ο οποίος είχε βασιστεί στο ομώνυμο θεατρικό έργο του Αλεξάνδρου Δουμά πατρός. Πρωτοπαίχτηκε στη Γένοβα στις 9 Νοεμβρίου 1905. Και όπως σημειώνει ο Βύρων Φιδετζής «μαζί με τις δύο προηγηθείσες όπερες «Μάρτυρας» και «Ιστορία αγάπης» («Ξανθούλα») καθώς και με την ακολουθήσασα «Ρέα», συναπαρτίζει το σώμα των τεσσάρων μεγάλων μελοδραμάτων του Σαμάρα που θεωρούμε ότι διασώθηκαν πλήρη ή έστω με κάποιες απώλειες». Μια πιθανή παρουσίαση ή ηχογράφηση του μελοδράματος «Η δεσποινίς ντε Μπελίλ» θα απαιτούσε ωστόσο μουσικολογική αποκατάσταση. Η διαδικασία αυτή έγινε από από το Βύρωνα Φιδετζή με την πολύτιμη συνδρομή για κάποια σημεία του λιμπρέτου, του μουσικολόγου Γιώργου Λεωτσάκου. Ολόκληρο το εγχείρημα διήρκεσε περίπου τέσσερα χρόνια από το 1991 ως το 1995.
Η αναβίωση του έργου του Σαμάρα γενικώς, αλλά και η αναβίωση και ηχογράφηση του συγκεκριμένου λυρικού δράματος ειδικώς, ήταν εύλογα ένα όνειρο του Βύρωνα Φιδετζή, ήδη, όπως σημειώνει ο ίδιος, από «το Νοέμβριο του 1983, όταν εκμυστηρευόμουν στον τότε πρόεδρο της Αναγνωστικής Εταιρείας Κερκύρας, αείμνηστο Κωνσταντίνο Νικολάκη Μούχα (1910 – 1987), τη σκέψη μου…». Η «Δεσποινίς ντε Μπελίλ» στάθηκε δυστυχώς άτυχη τόσο ως προς την «συνάντησή» της με το ευρύ ακροατήριο, όσο και ως προς την αναγκαία δισκογραφική της αποτύπωση, καθώς μία σειρά από απρόβλεπτες εξελίξεις έγιναν αιτία να ματαιωθεί το 2007 η προγραμματισμένη δισκογραφική της παραγωγή…