Η «Κερένια Κούκλα» του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου γίνεται όπερα στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ

Μέσα από τη σκηνοθετική ματιά του Σίμου Κακάλα για οκτώ παραστάσεις

Η Κερένια κούκλα, το κορυφαίο «αθηναίικο μυθιστόρημα» του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου που έφερε έναν διαφορετικό αέρα στην ελληνική λογοτεχνία των αρχών του 20ού αιώνα και σκανδάλισε στην εποχή του, γίνεται όπερα από τον διακεκριμένο συνθέτη Τάσο Ρωσόπουλο μετά από παραγγελία της Εναλλακτικής Σκηνής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, πάνω σε λιμπρέτο του Γιάννη Σβώλου.

H νέα όπερα σε δύο πράξεις «Η Κερένια Κούκλα» σε μουσική διεύθυνση Νίκου Βασιλείου έρχεται μέσα από τη σκηνοθετική ματιά του πάντα ανήσυχου Σίμου Κακάλα στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος από τις 7 Μαρτίου 2019 και για οκτώ μόνο παραστάσεις έως και τις 23 Μαρτίου 2019.

Ο Σίμος Κακάλας ζωντανεύει τη δραματική ιστορία του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου, δημιουργώντας ένα γοητευτικό, ατμοσφαιρικό και απόκοσμο σύμπαν από γκόθικ στοιχεία, κινηματογραφικές εικόνες, ρεαλιστικές μάσκες και αναμνήσεις από μια Αθήνα άλλης εποχής. Εκεί, ο Θάνατος και η Ζωή χάνουν τα ευδιάκριτα όριά τους, παίρνοντας τη μορφή του ήλιου, της αποκριάς, του φεγγαριού, της αμυγδαλιάς, του μωρού, της θάλασσας και του ίδιου του Χρηστομάνου.

«Θα σας πω μιαν ιστορία απλή και λυπητερή γιατί απλή και λυπητερή είναι η ζωή…»

Η Κερένια κούκλα είναι το δεύτερο βιβλίο του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου (1867-1911), το οποίο πρωτοδημοσιεύτηκε σε συνέχειες στην εφημερίδα Πατρίς το 1908 και εκδόθηκε ως αυτοτελές βιβλίο το 1911, τη χρονιά του πρώιμου θανάτου του συγγραφέα.

Στις σκονισμένες φτωχογειτονιές μιας παραπλανητικά ειδυλλιακής Αθήνας, «στη σκιά της Ακρόπολης και παρά τον βράχον του Φιλοπάππου», ο λυρικός, συγκινησιακά παρεμβατικός λόγος του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου ξετυλίγει με πεσιμιστική διάθεση ένα κοινότοπο αστικό δράμα ταπεινών και καταφρονεμένων, σαν να ήταν οι τραγικοί ήρωες ενός αρχαίου δράματος: καθένας τους έχει το δίκιο με το μέρος του και κανείς τους δεν έκανε κάτι για το οποίο πρέπει να πληρώσει ή να τιμωρηθεί. H Μοίρα όμως εκτελεί τα προγραμμένα, που φαντάζουν αναίτια και παράδοξα. Αντιστικτικά σε αυτή την άλογη και ανεξήγητη Μοίρα, ο συγγραφέας υμνεί τη Φύση, τη Ζωή και τον Έρωτα.

Κορυφαίο συμβολιστικό έργο της ελληνικής πεζογραφίας, η Κερένια κούκλα προκάλεσε σάλο στην εποχή της, τόσο για τη δημοτική γλώσσα της, που στοίχισε στο έργο πολλές εκδοτικές περιπέτειες, όσο και για την τολμηρότητα του θέματος, που πήγαινε κόντρα στον καθωσπρεπισμό.

Το μυθιστόρημα αυτό, που αγαπήθηκε και επανεκδόθηκε πολλές φορές, έγινε το πρώτο ελληνικό λογοτεχνικό έργο που μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο το 1916 από τον Μιχάλη Γλητσό, θεατρικό έργο, τηλεοπτική σειρά και graphic novel. Έναν αιώνα μετά την πρώτη έκδοσή του, «εντάσσεται» για πρώτη φορά στο λυρικό ρεπερτόριο. Πρόκειται για τη δεύτερη παραγγελία νέας όπερας πάνω σε έργα της νεοελληνικής λογοτεχνίας από την Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ μετά το Ζ.

Εμπνεόμενος από τη γραφή του Χρηστομάνου, ο Τάσος Ρωσόπουλος, ένας συνθέτης με σημαντική πορεία σε διαφορετικά μουσικά ιδιώματα, μετουσιώνει την Κερένια κούκλα σε μουσική γεμάτη σύμβολα, λυρισμό και παθιασμένη αγάπη για τη ζωή. Ο ήλιος, η θάλασσα, το φεγγάρι και τα λουλούδια είναι πηγή μιας μουσικής που ενοποιεί τον ρεαλισμό και το φαντασιώδες του κειμένου υμνώντας την κυρίαρχη φύση και τη συνύπαρξη θανάτου και αναγέννησης.

Για τη διασκευή της Κερένιας κούκλας σε λιμπρέτο για όπερα, ο Γιάννης Σβώλος στο δεύτερό του λιμπρέτο μετά την επιτυχημένη Φόνισσα του Γιώργου Κουμεντάκη, χρησιμοποίησε ως βάση το ίδιο το κείμενο, συντομεύοντας ή αναδιατάσσοντάς το. Κινούμενος με μεταμοντέρνα, εκλεκτικιστική ελευθερία, άφησε να λειτουργήσουν μέσα του ως φίλτρο ποικίλες μουσικές αναφορές.

Ο διακεκριμένος αρχιμουσικός Νίκος Βασιλείου έχει την ευθύνη της μουσικής διεύθυνσης του εξαιρετικού συνόλου σύγχρονης μουσικής Ergon Ensemble. Η σκηνοθεσία της όπερας φέρει την υπογραφή του Σίμου Κακάλα, ενός από τους πιο αναγνωρισμένους σκηνοθέτες της γενιάς του. Ο Κέννυ ΜακΛέλλαν υπογράφει τα σκηνικά, η Κλαιρ Μπρέισγουελ τα κοστούμια, η Μάρθα Φωκά τις μάσκες και ο Παναγιώτης Λαμπής τους φωτισμούς.

Τον ρόλο του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου ερμηνεύει ο Αρκάδιος Ρακόπουλος, της Βεργινίας η Θεοδώρα Μπάκα, του Νίκου ο Γιάννης Καλύβας και της Λιόλιας η Στελίνα Αποστολοπούλου. Μαζί τους, οι καταξιωμένοι πρωταγωνιστές Τζούλια Σουγλάκου, Σοφία Κυανίδου, Λυδία Αγγελοπούλου, Μαργαρίτα Συγγενιώτου, Λυδία Ζερβάνου, Διονύσης Τσαντίνης, Γιάννης Φίλιας, Δημήτρης Ναλμπάντης και Κωστής Μαυρογένης.

Συντελεστές

Λιμπρέτο: Γιάννης Σβώλος, βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου
Μουσική διεύθυνση: Νίκος Βασιλείου
Σκηνοθεσία: Σίμος Κακάλας
Σκηνικά: Κέννυ ΜακΛέλλαν
Κοστούμια: Κλαιρ Μπρέισγουελ
Μάσκες: Μάρθα Φωκά
Φωτισμοί: Παναγιώτης Λαμπής

Κωνσταντίνος Χρηστομάνος: Αρκάδιος Ρακόπουλος
Βεργινία: Θεοδώρα Μπάκα
Νίκος: Γιάννης Καλύβας
Λιόλια: Στελίνα Αποστολοπούλου
Θεια Ελέγκω: Τζούλια Σουγλάκου
Κυρα-Ευρυδίκη: Σοφία Κυανίδου
Κυρα-Δημήτραινα: Λυδία Αγγελοπούλου
Κυρα-Αριστείδαινα: Μαργαρίτα Συγγενιώτου
Μπιμπίκα: Λυδία Ζερβάνου
Μίμης, νεαρός γιατρός β΄: Διονύσης Τσαντίνης
Ντίνος: Γιάννης Φίλιας
Γιατρός, ιερέας, νεαρός γιατρός α΄, πωλητής α΄, συμπότης: Δημήτρης Ναλμπάντης
Εκκλησάρης, χωροφύλακας, πωλητής β΄: Κωστής Μαυρογένης
Χοροδιδάσκαλος: Νίκος Βασιλείου

ERGON ENSEMBLE

Φλάουτο: Μαριλένα Δωρή
Κλαρινέτο: Ηλίας Σκορδίλης
Κόρνο: Μάνος Βεντούρας
Κρουστά: Μπάμπης Ταλιαδούρος
Βιολί: Κώστας Παναγιωτίδης
Βιολοντσέλο: Αλέξανδρος Μποτίνης, Φαμπιόλα Οχέντα
Μπάσο: Νίκος Τσουκαλάς, Γιώργος Αρνής
Τσέμπαλο: Πάνος Ηλιόπουλος, Ιάσων Μαρμαράς
Κιθάρα: Κορίνα Βουγιούκα
Ακορντεόν: Άρτεμις Βαβάτσικα

Εισιτήρια

Τιμές εισιτηρίων: 

15 €
- 25 €

Εγγραφείτε στο newsletter μας

Κάθε Σάββατο θα λαμβάνετε στο e-mail σας το newsletter του ελc με τις προτάσεις μας για την εβδομάδα!

Podpourri. Ιστορίες που ακούγονται

Ακολουθήστε το ελculture.gr στο Google News

το ελculture σας προσκαλεί σε εκδηλώσεις

ΓΡΑΨΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΟΥ

2 Απαντήσεις

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.