Ο κλάδος «Τέχνη και Ψυχιατρική» της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας συνδιοργανώνει με την Ταινιοθήκη της Ελλάδας για ένατη συνεχή χρονιά το αφιέρωμα «Κινηματογράφος και Ψυχιατρική», που έχει γίνει πια θεσμός. Στον κινηματογράφο «Λαΐς» τις Κυριακές 12.00 το μεσημέρι ανά δεκαπενθήμερο από 7 Φεβρουαρίου μέχρι 24 Απριλίου πραγματοποιούνται οι καθιερωμένες συναντήσεις.
Ο θεματικός άξονας εφέτος είναι «Κινηματογράφος και ομοφυλοφιλία». Με την επιλογή των ταινιών αλλά και τις συζητήσεις που ακολουθούν τις προβολές στόχος είναι να ανοίξει η αυλαία στο ζήτημα της ομοφυλοφιλίας, που παραμένει ακόμη στη χώρα μας ακανθώδες κοινωνικά, ψυχικά αλλά και πολιτικά.
Οι παρουσιάσεις των ταινιών θα μας δώσουν την ευκαιρία να διατρέξουμε διαφορετικές εποχές από τη δημοκρατία της Βαϊμάρης όπου υπήρξε μια έκρηξη κοινωνικής και σεξουαλικής απελευθέρωσης, στη βαρβαρότητα του φασισμού και του ναζισμού, στον συντηρητισμό της Θατσερικής Αγγλίας, στον κύκλο των διανοούμενων της Ν. Υόρκης έως τη σημερινή Ελλάδα της μετανάστευσης, της βίας και της σεξουαλικής εκμετάλλευσης.
Το 1973 η ομοφυλοφιλία διαγράφεται από τον Αμερικάνικο κατάλογο ψυχικών νοσημάτων και το 1992 από τον αντίστοιχο κατάλογο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Το κοινωνικό στίγμα όμως και οι διακρίσεις που υφίστανται τα ομοφυλόφιλα άτομα τους δημιουργούν συχνά ψυχολογικά προβλήματα και δυσκολίες προσαρμογής.
Η συνάντηση της «γλώσσας του κινηματογράφου», με την παγκόσμια και καθολική της εμβέλεια, με τον επιστημονικό λόγο της Ψυχιατρικής βοηθά στην ανάδειξη, κατανόηση και συνειδητοποίηση απωθημένων και άρρητων ψυχικών και κοινωνικών κατασκευών.
Την Κυριακή 21 Φεβρουαρίου προβάλλεται η ενδιαφέρουσα για τα δεδομένα της εποχής, τολμηρή και ως εκ τούτου απαγορευμένη από τους Ναζί ταινία «Παρθένες με στολή» της Leonite Sagan διάσημης ηθοποιού με τη βοήθεια του γνωστού σκηνοθέτη Carl Froelich. Το σενάριο στηρίχθηκε στο θεατρικό έργο της Chr. Winsloe με τίτλο «Σήμερα και Χθες» βασισμένο στις εμπειρίες της σε οικοτροφείο της Postamd, η ίδια ήταν ομοφυλόφιλη. Στην ταινία εμφανίζονται μόνο γυναίκες ηθοποιοί.
Η σκηνή του φιλιού στο στόμα, που δίνει η καθηγήτρια στην δεκατετράχρονη μαθήτρια, ενέπνευσε το φιλί στην ταινία «Βασίλισσα Χριστίνα» με την Greta Garbo, ενώ παραλήφθηκε από την μεταγενέστερη εκδοχή της ταινίας το 1958 με πρωταγωνίστρια την Romy Schneider σε σκηνοθεσία Geza Von Radvanyi. Η ταινία είχε παγκόσμια επιτυχία όμως απαγορεύθηκε στη Γερμανία λόγω κυρίως της κριτικής κατά του στρατιωτικού αυταρχικού ιδεώδους της γερμανικής παιδαγωγικής, μέσω της πείνας, της στέρησης και της πειθαρχίας «Οι κόρες των στρατιωτικών έπρεπε να γίνουν μητέρες στρατιωτικών» και λιγότερο για το ομόφυλο φιλί. Στο φιλμ η Fraülein von Bernburg προτάσσει τα χίλια πρόσωπα της αγάπης και την επιθυμία να αγωνιστεί για το δίκαιο. Οι βασικοί συντελεστές του έργου σύντομα αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη Γερμανία.
Η αντιμετώπιση του εφηβικού ομοφυλόφιλου έρωτα ως το μέγιστο σκάνδαλο μας θυμίζει την κριτική θέση του απέναντι στην κοινωνική συνείδηση της σύγχρονης εποχής των Marcuse («Έρως και Πολιτισμός») και W. Reich («Οι ρίζες της σεξουαλικης καταπίεσης» και «Η μαζική ψυχολογία του φασισμού»).
Η ταινία αν και γυρισμένη τη δεκαετία του ’30 παραμένει επίκαιρη ιδιαίτερα στην μεταβατική εποχή, που ζούμε, όπου όλες οι βεβαιότητες ανατρέπονται. Επάξια ανήκει στις αγαπημένες ταινίες των σινεφίλ.
Ομιλητές:
Μαρία Διαλλινά, ψυχίατρος
Νάντια Μπεργιαννάκη, ψυχίατρος
Πρόγραμμα προβολών
7 Φεβρουαρίου: «Μία Ξεχωριστή μέρα»
Ομιλητές: Νατάσσα Χασιώτη, Χρυσή Γιαννουλάκη, Γρηγόρης Μανιαδάκης
21 Φεβρουαρίου: «Παρθένες με στολή»
Ομιλητές: Νάντια Μπεργιαννάκη, Μαρία Διαλλινά,
6 Μαρτίου: «Pride»
Ομιλητές: Νίκος Τζαβάρας, Τάσος Ψιμάρας
20 Μαρτίου: «7 Θυμοί»
Ομιλητές: Γιάννης Μπακογιαννόπουλος, Χρήστος Βούπουρας, Στέλιος Κρασανάκης
10 Απριλίου: «A Single Man»
Ομιλητές: Γιάννης Ζουμπουλάκης, Ελισάβετ Παπανδρέου, Γιάννης Μαλογιάννης
24 Απριλίου: «Love is strange»
Ομιλητές: Λουκάς Αθανασιάδης, Ηλίας Βλάχος, Αργυρώ Κυριαζή
