Το Ααβόρα Art Cinema, σε συνεργασία με την ιστορικό τέχνης Καλλιόπη Μηνιουδάκη, παρουσιάζουν την έκθεση «Σοφία Πετρίδη: No Hope For Death» (Καμία Ελπίδα για το Θάνατο). Πρόκειται για μία τοποειδή, επιλεκτική παρουσίαση της σπονδυλωτής ηχητικής «ταινίας» Breathing with the Room (Αναπνέοντας με το Δωμάτιο)· ενός καθηλωτικού, τρυφερού, αλλά συνάμα δυσφορικού, έμφυλου στοχασμού πάνω στην ανθρώπινη κατάσταση από την εικαστικό Σοφία Πετρίδη.
Τα εγκαίνια (16:30-19:00), στα οποία θα παρευρεθεί η καλλιτέχνις και η επιμελήτρια, θα γίνουν μετά το τέλος της δεύτερης προβολής (15:30-16:30) στο φουαγιέ του κινηματογράφου την Τρίτη, 4 Απριλίου.
Το Breathing with the Room (2009 – έργο σε εξέλιξη) ακολουθεί τα καθημερινά «ταξίδια» ενός ανώνυμου καστ χαρακτήρων σε ιδιωτικούς και δημόσιους χώρους που αναπτύσσονται, κινηματογραφικά, μέσα από τον ήχο και δραματουργούνται μέσα από ηχητικές συνομιλίες ανάμεσα σε αντικείμενα, ανθρώπους και ζώα. Κάθε άλλο παρά μία συμβατική ταινία, το Breathing with the Room είναι ένα εικαστικό έργο σμιλευμένο αποκλειστικά με τη χρήση του ήχου: ένα πολυεπίπεδο ψηφιακό κολάζ από ηχητικά θραύσματα που συνδυάζει γνώριμους ήχους με αποσπάσματα μουσικής και φωνητικές εγγραφές. Καταρρίπτοντας –ηχητικά– τα όρια του πραγματικού και του φανταστικού χώρου, συνεχίζει με νέα μέσα την διερεύνηση της συνύφανσης του χώρου και της ύπαρξης που χαρακτηρίζει το εικαστικό έργο της Πετρίδη και το οποίο σημαδεύεται από τον κεντρικό ρόλο του δωματίου ως μεταφορά για την αρχιτεκτονική του μυαλού και του σώματος. Ενώ εντείνει την μακροχρόνια οπτική ποιητική της οικειότητας του χώρου της Πετρίδη, το Breathing with the Room συμβάλλει επίσης στην πιο άμεση αντιληπτική εμπλοκή που επιδιώκεται από διάφορες εκφάνσεις της σύγχρονης εικαστικής και ηχητικής τέχνης.
Η έκθεση No Hope For Death συνδυάζει τρία αυτοτελή έργα που δημιουργήθηκαν ως ξεχωριστές σκηνές για το Breathing with the Room. Πρόκειται για τις σκηνές The Thought of Mother (Η Σκέψη της Μητέρας), 2014· Motorcycle Symphony (Συμφωνία Μοτοσυκλετών), 2013· και Breathing with the Room (Αναπνέοντας με το Δωμάτιο), 2016. Ο τίτλος της έκθεσης προέρχεται από μια φράση από το μυθιστόρημα Ο Ακατανόμαστος του Σάμουελ Μπέκετ η οποία ακούγεται στο The Thought of Mother. Εκφράζοντας τη μηδενιστική σκοπιά της αναπόφευκτης σύμπτωσης ζωής και θανάτου που διέπει το Breathing with the Room, λειτουργεί και ως σχολιασμός για τα καλλιτεχνικά και κοινωνικοπολιτικά αδιέξοδα της εποχής μας.
Αποτελούμενη από συνεχόμενες «προβολές» των προαναφερθέντων έργων σε μία κενή κινηματογραφική οθόνη, η έκθεση «στήνει» απελευθερωτικά μονόωρα συμβάντα ενσώματης θέασης: έντονες πράξεις ακρόασης, υπό την έννοια της ακρόασης κατά τον Jean-Luc Nancy που την ορίζει ως ενεργή προσπάθεια αναζήτησης του νοήματος του ήχου και μίας «σχέσης με τον εαυτό». Ανατρέποντας τις προσδοκίες, τόσο των σινεφίλ όσο και των θεατών της τέχνης, φέρνει στο προσκήνιο την κριτική πρόθεση της πρόσφατης απόσυρσης της Πετρίδη από την οπτική εικόνα, ως μέσο αντίστασης στην αδυσώπητη κυριαρχία του σύγχρονου πολιτισμού της οθόνης, προκειμένου να ενεργοποιήσει την ατροφική αισθητηριακή και συναισθηματική πρόσβαση στη συνειδητή και την υποσυνείδητη ύπαρξη.
Όπως και το ίδιο το έργο, έτσι και η μερική παρουσίαση του με την έκθεση No Hope For Death καλεί τον θεατή να συν-συγγράψει το σενάριο του ηχητικού φιλμ της Πετρίδη, μέσα από τις συναισθηματικές και οπτικές ανακαλύψεις που έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει ο ήχος. Σχεδιασμένο ως ένα «ηχητικό ταξίδι από τη μη πραγματικότητα του ορατού στην πραγματικότητα του αόρατου», το Breathing with the Room αντιμάχεται την ιδεολογική και συναισθηματική υποταγή του θεατή στις αφηγηματικές ταινίες. Ενορχηστρώνοντας προσωπικές, σωματικές εμπειρίες θέασης, το έργο ανοίγεται στη διασταύρωση της υποκειμενικής ακουστικής κατοίκησης του χώρου από την καλλιτέχνιδα και τους θεατές. Αντί να προσφέρει μία κινηματογραφική απόδραση, προ(σ)καλεί τους θεατές σε μια αναπόφευκτη επιστροφή στον ίδιο τους τον εαυτό, υπό την καθοδήγηση των οικείων, αλλά και βίαιων, ηχητικών «καταδύσεων» της Πετρίδη στα αρχιτεκτονικά, ψυχικά και σωματικά «δωμάτια» της ανθρώπινης ύπαρξης.
Σοφία Πετρίδη: Ελληνίδα εικαστικός που ζει και εργάζεται στη Νέα Υόρκη και το Βερολίνο. Είναι απόφοιτος του τμήματος γλυπτικής της σχολής Parsons του Πανεπιστημίου The New School της Νέας Υόρκης (1992), καθώς και του τμήματος Πολιτικών Επιστημών του Παντείου Πανεπιστήμιου (1985). Σπούδασε Λογοτεχνία και Φωτογραφία στο Deree College (Αθήνα), καθώς και σχέδιο και ζωγραφική σε διάφορα ιδιωτικά ιδρύματα της Ελλάδας και του εξωτερικού.
Η διεπιστημονική πρακτική της Πετρίδη περιλαμβάνει τη ζωγραφική, τη φωτογραφία, τη γλυπτική, τον ήχο και το βίντεο, τα οποία συνδυάζει συχνά σε εγκαταστάσεις μεγάλης κλίμακας. Η δουλειά της διερευνά την χωρική αντίληψη του ιδιωτικού και την ψυχοδυναμική της αισθητικής της αρχιτεκτονικής, καθώς και τη δυσπιστία της, σε συνδυασμό με την κοινωνική και πολιτική κατανόηση του δημοσίου και τον έλεγχο του ιδιωτικού. Τα θεμέλια της πρακτικής της προέρχονται από την αρχιτεκτονική, τη λογοτεχνία, τη φιλοσοφία και της εικαστικές τέχνες.
Η Πετρίδη έχει συμμετάσχει σε πολλές ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική των γκαλερί Paradigm Art, Larissa Goldston Gallery, Cais Gallery, Hyundai Gallery, Projects United, Smack Mellon, Icebox, Zone D και πολλών άλλων. Το έργο της έχει παρουσιαστεί σε διάφορα μουσεία, όπως το Michigan Museum of Contemporary Art (ΗΠΑ), το Museum on the Seam (Ισραήλ), το Daelim Museum (Κορέα), το Μουσείο Αβέρωφ (Ελλάδα) και βρίσκεται σε πολλές σημαντικές ιδιωτικές και εταιρικές συλλογές καθώς και σε δημόσια ιδρύματα. Το δημόσιο ντεμπούτο του πρόσφατου πειραματισμού της με τον ήχο έλαβε χώρα σε μία ομαδική έκθεση στο Μοναστήρι St Cecilia της Νέας Υόρκης το 2011, με μία συνοπτική εκδοχή του Breathing with the Room. Στην Ελλάδα, το έργο της The Thought of Mother παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος το 2015.
Η Καλλιόπη Μηνιουδάκη είναι ιστορικός τέχνης και εργάζεται ως ανεξάρτητη ερευνήτρια και συγγραφέας, επιμελήτρια και κριτικός από την Νέα Υόρκη και την Αθήνα. Είναι διδάκτωρ του Institute of Fine Arts του New York University και ειδικεύεται στην αμερικανική και την ευρωπαϊκή μεταπολεμική τέχνη από φεμινιστική σκοπιά.
Το ερευνητικό έργο της διακρίνεται για τη συμβολή του στην κριτική αναθεώρηση του κινήματος της Ποπ Αρτ, και την ανάδειξη των ξεχασμένων έμφυλων και πολιτισμικών περιθωρίων της διεθνούς καλλιτεχνικής σκηνής κατά τη δεκαετία του εξήντα. Tο ενδιαφέρον της στη σύγχρονη τέχνη επικεντρώνεται στον κοινωνικοπολιτικό προβληματισμό της σύγχρονης καλλιτεχνικής παραγωγής.
Κείμενά της έχουν δημοσιευτεί σε σημαντικά περιοδικά της ιστορίας της τέχνης και διακεκριμένα βιβλία και καταλόγους εκθέσεων μεγάλων μουσείων της Ευρώπης και της Αμερικής όπως Rosalyn Drexler: Who does she think she is? (Rose Art Museum, Brandeis University, Βοστώνη, 2016), The World Goes Pop (Tate Modern, Λονδίνο, 2015), Niki de Saint Phalle (Grand Palais, Παρίσι, 2014), Irina Nakhova (Moscow Museum of Modern Art, Μόσχα, 2011). Ήταν συνεργάτις επιμελήτρια της βραβευμένης έκθεσης Seductive Subversion: Women Pop Artists, 1958-1968 (University of the Arts, Φιλαδέλφια, 2010 και Brooklyn Museum, Νέα Υόρκη, 2011) και συνεπιμελήτρια του καταλόγου της. Πρόσφατα έργα της περιλαμβάνουν τον εξειδικευμένο τόμο On the Cusp of Feminism: Women Artists in the Sixties (Konsthistorisk Tidskrift, 2014), τις εκθέσεις Carolee Schneemann: Infinity Kisses (The Merchant House, Άμστερνταμ, 2015), Ελένη Πανουκλιά: Ό,τι φωτεινό έχει να πει, θα πρέπει να μείνει εικασία (Αισχύλεια, Ελευσίνα 2016) και τη συνεπιμέλεια του προγράμματος video art Fireflies in the Night και Fireflies in the Night Take Wing (Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, Αθήνα 2015 και 2016).
*Φωτογραφία: Σοφία Πετρίδη, Untitled 1, (από τη σειρά MORE PLEASURE MORE MORE), 2002. Digital Print. 105 x 105 εκ. 1/3. Ευγενική παραχώρηση της καλλιτέχνιδας.
