Το 4ο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου «Πέρα από τα Σύνορα», που θα λάβει χώρα από τις 25 Αυγούστου ως τη 1 Σεπτεμβρίου 2019 στο ακριτικό νησί, περιλαμβάνει για ακόμη μια χρονιά στο διαγωνιστικό του πρόγραμμα μια επιλογή από ελληνικά και ξένα ντοκιμαντέρ υψηλής καλλιτεχνικής αξίας. Οι ταινίες, ιστορικής και κοινωνικοπολιτικής θεματολογίας, θα διαγωνιστούν για το βραβείο Καλύτερου Ιστορικού Ντοκιμαντέρ, Καλύτερου Κοινωνικού Ντοκιμαντέρ και για το Ειδικό Βραβείο Μεσογειακής Φιλίας (με την υποστήριξη του ΕΚΟΜΕ).
Οι Ταινίες:
«Η Δεύτερη Ευκαιρία», Μενέλαος Καραμαγγιώλης | Ελλάδα 2018 | 62’
Πρόκειται για σειρά 12 ντοκιμαντέρ του Μενέλαου Καραμαγγιώλη, όπου πρωταγωνιστούν ήρωες μίας σκοτεινής και δύσκολης καθημερινότητας, χωρίς καμία προοπτική και ελπίδα. Nεαροί άνεργοι επιστήμονες, άστεγοι, ανήλικοι φυλακισμένοι, κυνηγημένοι πρόσφυγες, Έλληνες μετανάστες στη Γερμανία, που όμως καταφέρνουν να διαχειριστούν τα αδιέξοδα της κρίσης και βρίσκουν τελικά το φως στην άκρη του τούνελ. Η ελπίδα και η αισιοδοξία τελικά θριαμβεύουν μέσα από την προσωπική ιστορία τους που εμπνέει.
“To the Living”, Pauline Fonsny | Γαλλία 2019 | 28’
Το 1998 η Semira Adamu, μια εικοσάχρονη αποκαλούμενη «παράνομη» μετανάστρια από τη Νιγηρία που κατοικεί στο Βέλγιο, βρίσκεται πνιγμένη από μαξιλάρι της αστυνομίας στην προσπάθεια να απελαθεί. 20 χρόνια αργότερα, δύο γυναίκες αφηγούνται την ιστορία τους σαν μια κοινή «πολεμική ιαχή». Μέσα από τις αφηγήσεις τους διαγράφονται οι συνθήκες που επικρατούν στα κέντρα κράτησης μεταναστών όπου οι άνθρωποι ζουν σαν φυλακισμένοι, υποφέρουν και δέχονται κακοποίηση από τους φύλακες και τους αστυνομικούς.
“Hugo Blanco, Deep River”, Malena Martinez Cabrera | Περού, Αυστρία 2018 | 108’
Πριν από μισό αιώνα, με το σύνθημα «Γη ή Θάνατος», το Περού επαναστατεί ενάντια στην κοινωνική και οικονομική καταπίεση. Η ταινία σκιαγραφεί το δίπτυχο πορτραίτο του Hugo Blanco, του αποκαλούμενου «Περουβιανού Τσε Γκεβάρα», έναν θρυλικό Τροτσκιστή αντάρτη και περίφημο ηγέτη της αγροτιάς τη δεκαετία του 1960, ο οποίος επέλεξε την ανωνυμία και το ψευδώνυμο Hugo Indio, με σκοπό να ενθαρρύνει το λαό να υιοθετήσει πολιτική αυτονομίας και αυτο-διοίκησης.
«I Itsai Romni» (Το Κορίτσι Γυναίκα), Ευαγγελία Γούλα | Ελλάδα 2017-2018 | 53’
Μια ταινία που διαπραγματεύεται το θεσμό του γάμου στην φυλή των Ρομά. Πιο συγκεκριμένα, η ταινία αναφέρεται στη θέση της γυναίκας, στον τρόπο ζωής της, στον τρόπο που η ίδια αντιλαμβάνεται την θέση της μέσα στην κοινότητα, καθώς και το πώς προσδιορίζεται κοινωνικά μέσα από το γάμο. Η ταινία στηρίζεται σε προσωπικές μαρτυρίες γυναικών και ανδρών Ρομά. Παρ’όλη τη μεγάλη σημασία του γάμου, οι γονείς Ρομά σήμερα, ανεξαρτήτως φύλου, τοποθετούνται θετικά απέναντι στο θεσμό του σχολείου. Τι γίνεται όμως όταν το κορίτσι γίνει δεκατριών χρονών;
https://vimeo.com/259893828
“HAMADA”, Eloy Domínguez Serén | Σουηδία, Νορβηγία, Γερμανία 2018 | 88’
Το HAMADA ακολουθεί τις ζωές μιας νεαρής παρέας φίλων που ζουν σε καταυλισμό προσφύγων στη μέση της ερήμου Σαχάρα. Η κοινότητά τους εκδιώχθηε πριν από σαράντα χρόνια από την Δυτική Σαχάρα, και οι Sidahmed, Zaara και Taher βρίσκονται παγιδευμένοι ανάμεσα στη ζωή και το θάνατο. Παρόλα αυτά η πραγματικότητα δεν τους καταβάλλει· έχουν χιούμορ και ζωντάνια και περνούν τον καιρό τους επισκευάζοντας αυτοκίνητα με τα οποία δεν μπορούν να πάνε πουθενά και παλεύοντας για πολιτική αλλαγή χωρίς ανταπόκριση.
“A woman captured”, Bernadett Tuza-Ritter | Ουγγαρία 2017 | 89’
Η Marish εργάζεται ως υπηρέτρια, απλήρωτη και έγκλειστη για πάνω από 10 χρόνια, σε μια «αφέντρα» που την εκμεταλλεύεται, την κακοποιεί και καταχράται ακόμη και τον μισθό από τη δεύτερη δουλειά της ως καθαρίστρια σε εργοστάσιο. Η Marish δεν μπορεί να κάνει τίποτα χωρίς την άδεια της «αφέντρας» της, και ο φόβος την εμποδίζει από το να αποδράσει. Ονειρεύεται όμως να ξαναδεί την δεκαοχτάχρονη κόρη της, η οποία απέδρασε πριν από 2 χρόνια μην αντέχοντας άλλο τον εγκλεισμό. Άραγε θα βρει το κουράγιο να κάνει το κρίσιμο βήμα;
«Μια Ζωή», Ντίνος Γιώτης | Ελλάδα 2019 | 80’
Στο ντοκιμαντέρ ξετυλίγεται η ζωή ενός παιδιού παράλληλα με τον πλου ενός μικρού ξύλινου καραβιού: από τις πηγές ενός ποταμού έως τις εκβολές του στη θάλασσα, σε αντιστοίχιση με την πορεία του ανθρώπου από τη γέννηση μέχρι το θάνατο. Ταυτόχρονα δεκαέξι σπουδαίοι ΄Ελληνες, στο μεταίχμιο της ζωής τους, μιλούν για την εμπειρία και τη γνώση που αποκόμισαν και αφήνουν ως αποφθεγματική παρακαταθήκη στις μέλλουσες γενιές. Τα εξωτερικά γυρίσματα του ντοκιμαντέρ έγιναν στην ‘Ηπειρο και πιο συγκεκριμένα: στα Τζουμέρκα, τη Βωβούσα, το Σούλι, την Κόπραινα, τον Άραχθο, τον Καλαμά, τον Αχέροντα, την Πρέβεζα, τον Αμβρακικό και το Ιόνιο.
“The Silence of Others”, Almudena Carracedo & Robert Bahar | Ισπανία, ΗΠΑ 2018 | 96’
Η ηλικιωμένη María Martín έχασε τη μητέρα της όταν αυτή δολοφονήθηκε από το καθεστώς Φράνκο, μία από τους 100.000 Ισπανούς που βρίσκονται σε μαζικούς τάφους. Τώρα, μια ολόκληρη ζωή αργότερα, η María μαζί με πολλούς ακόμη Ισπανούς αναζητούν δικαίωση για τα θύματα του Φράνκο, αλλά η Ισπανική νομοθεσία στέκεται εμπόδιο. Οι σκηνοθέτες Almudena Carracedo και Robert Bahar με παραγωγό τον Pedro Almodóvar επιχειρούν να δώσουν φωνή στα αιτήματα των συμπολιτών τους.
“My Unknown Soldier”, Anna Kryvenko | Τσεχία, Λετονία, Σλοβακία 2018 | 79’
Η ουκρανικής καταγωγής σκηνοθέτρια Anna Kryvenko επιχειρεί μέσα από το My Unknown Soldier να δώσει την δική της καταγραφή της κατοχής της Τσεχοσλοβακίας το 1968, ένα γεγονός που στιγμάτισε την ίδια της την οικογένεια, καθώς ο ίδιος ο θείος της υπηρέτησε στις κατοχικές δυνάμεις και αυτοκτόνησε όταν επέστρεψε από την Τσεχοσλοβακία. Οι ουκρανικές της καταβολές καθώς και το αρχειακό υλικό που διαθέτει της επιτρέπουν να καταδείξει το πώς η κατοχή της Τσεχοσλοβακίας και τα γεγονότα του 1968 επηρέασαν τόσο την Τσεχία και την Σλοβακία όσο και την Ουκρανία και τη Ρωσία.
“Time to Leave”, Orhan Tekeoglu | Τουρκία 2019 | 51’
Αφότου εργάστηκε στη Γερμανία για πολλά χρόνια, ο 80χρονος Χασάν επιστρέφει στην Τουρκία για να ζήσει στο ξύλινο σπιτάκι του στο βουνό. Ο γιος του, Ερντογάν, εργάζεται στη Γερμανία αλλά αντιμετωπίζει μια σοβαρή ασθένεια. Η τελευταία του επιθυμία είναι να ζήσει μερικές μέρες στο ξύλινο σπιτάκι και να τον κοιμίζει ο ήχος από το φύσημα του ανέμου. Παρόλο που έχει αμελήσει τον γιο του στο παρελθόν, ο Χασάν ρίχνεται στη δουλειά για να του ετοιμάσει ένα δικό του δωμάτιο, δίνοντας αγώνα ενάντια στο χρόνο. Ολοκληρώνει τις ετοιμασίες του και περιμένει την άφιξη του γιου του.
«Ρίζες», Ελίζα Σορόγκα & Αίγλη Δράκου | Ελλάδα 2018 | 28’
Μια άχρονη προσέγγιση της μεταφυσικής της γυναικείας ύπαρξης, αναδυόμενη μέσα από την ερημιά του άγριου τοπίου. Το ντοκιμαντέρ παρουσιάζει την καθημερινή ζωή των ηλικιωμένων γυναικών που ζουν στα απομακρυσμένα χωριά της Ηπείρου. Οι γυναίκες, έχοντας μια ιδιόμορφη σχέση με τον χρόνο, αφηγούνται εσωτερικούς διαλόγους και ιστορίες από το παρελθόν, στιχάκια καρδιάς και τραγούδια που αγάπησαν. Αποτελούν τους τελευταίους εν ζωή φορείς μνήμης των τόπων αυτών.
“The Olden Heralds”, Luis Alejandro Yero | Κούβα 2018 | 23’
Η Tatá και η Esperanza γίνονται μάρτυρες της εκλογής ενός νέου Κουβανού προέδρου που δεν φέρει το επώνυμο «Castro» για πρώτη φορά εδώ και 50 χρόνια. Πλησιάζοντας και οι δύο τα ενενήντα, παρατηρούν σιωπηλά έναν ακόμη κύκλο να κλείνει, σαν φάροι μιας άλλης εποχής.
“February 27th”, Marie-Therese Jakoubek | Αυστρία 2018 | 43’
Εδώ και 42 χρόνια, η κοινότητα Saharawi ζει σε καταυλισμούς στην έρημο της Αλγερίας λόγω της κατοχής της Δυτικής Σαχάρα από το Μαρόκο. Η ταινία πραγματεύεται τις καθημερινές ζωές των κατοίκων των καταυλισμών, οι οποίοι χτίστηκαν από τις γυναίκες όσο οι άνδρες ήταν στον πόλεμο. Μια προσωρινή λύση εξελίχθηκε ενάντια στη θέλησή τους στο μόνιμό τους σπίτι, ενώ ζουν πάντοτε αντιστεκόμενοι και αντιμαχόμενοι.
«Tokei Maru», Ζάχος Σαμολαδάς | Ελλάδα 2018 | 15’
To μικρό μήκους animation-φόρος τιμής στον πλοίαρχο του Ιαπωνικού εμπορικού πλοίου Tokei Maru που έσωσε τις ζωές 825 ανθρώπων, ενώνει την ιστορία με τη μυθοπλασία, την Ελλάδα με την Ιαπωνία, σε έναν φόρο τιμής στον άνθρωπο αυτό που προσπερνώντας κώδικες και τον παραλογισμό της βίας, αντιμέτωπος με τη φωτιά, την απάθεια των Δυτικών και τον τρόμο των αθώων, έκανε μια μοναδική πράξη ηρωισμού.
“Our Territory”, Mathieu Volpe | Βέλγιο, Ιταλία 2019 | 22’
«Όταν έφτασα στο Rignano, οι κάτοικοι του Γκέτο μου είπαν: ‘Δεν πρέπει να κρατήσεις το παραμικρό στοιχείο για τις ζωές μας εδώ σ’ αυτό το επικίνδυνο μέρος. Η απόγνωσή μας δεν σου ανήκει για να την δείχνεις’. Η δυστυχία που επικρατεί στο Γκέτο ήταν το πρώτο πράγμα που με σόκαρε, το πρώτο που ήθελα να δείξω» – Mathieu Volpe
“Children Below Deck”, Bettina Henkel | Αυστρία 2018 | 90’
Η ταινία αφηγείται την ιστορία τριών γενεών: της (εκλιπούσας) γιαγιάς, του πατέρα και της κόρης, η οποία σκηνοθετεί. Το κεντρικό θέμα είναι η μεταφορά της τραυματικής εμπειρίας από γενιά σε γενιά, και καταδεικνύει την ολοφάνερη επιρροή που είχαν οι ιστορικές μεταβολές της βορειοανατολικής Ευρώπης στον ψυχισμό των πρωταγωνιστών.
“Deep Roots”, Luc Gonodou Dossou | Γαλλία 2019 | 15’
Το φιλμ αυτό πραγματεύεται τις κοκορομαχίες της Ταϊλάνδης, των Φιλιππίνων και της Γουαδελούπης – ένα «άθλημα» τόσο ακμαίο και δημοφιλές σε αυτές τις χώρες, που σχεδόν κυλάει στις φλέβες των ντόπιων. Το παρακολουθούν φανατικά και μάλιστα στοιχηματίζουν, αλλά ταυτόχρονα μοιάζει να είναι μια παράδοση καταδικασμένη να εξαφανιστεί. Τι είναι άραγε αυτό που εμπνέει τέτοιο πάθος για τις κοκορομαχίες σε αυτούς τους λαούς;
«Το ξεχασμένο παρελθόν», Ανδρέας Χατζηπατέρας | Ελλάδα 2018 | 45’
Ο Σόλομον Τζάκσον-Σμιθ, ο πατέρας του οποίου ήταν αρχηγός κράτους στη Σιέρα Λεόνε, είναι υπάλληλος σε ένα μανάβικο στη Νέα Υόρκη και πολιτικός πρόσφυγας. Το ξεχασμένο παρελθόν αφηγείται το πώς ο Σόλομον και η οικογένειά του βρέθηκαν από την άρχουσα τάξη της Δυτικής Αφρικής σε μια ζωή απόλυτης ανωνυμίας στις ΗΠΑ.
“Tokyo Kurds”, Fumiari Hyuga | Ιαπωνία 2018 | 20’
Η οικογένεια του Όζαν εγκατέλειψε την Τουρκία όταν εκείνος ήταν μόλις 6 ετών, με την ελπίδα να βρουν μια καλύτερη ζωή στο Τόκιο. Πλέον ο Όζαν είναι ένας νεαρός άνδρας, αλλά νιώθει απομονωμένος και απελπισμένος. Παρά το ότι είναι σαν παρείσακτος στην μόνη χώρα που έχει γνωρίσει πραγματικά, επιχειρεί να βρει εργασία στη βιομηχανία του θεάματος, με την ελπίδα να αφήσει το «σημάδι» του στον κόσμο.
“Seydouba” Nathalie Blomme |Γαλλία 2019 | 13’
Τη σημερινή εποχή, ο Seydouba και πολλοί νεαροί αλλοεθνείς που ζουν στη Γαλλία εξωθούνται αναγκαστικά στην παρανομία, καθώς αδυνατούν να προσκομίσουν τα «απαραίτητα έγγραφα».
«Μια απλή ζωή»¸ Μυρτώ Παπαδογεώργου & Robert Harding Pittman | Ελλάδα, Γερμανία, ΗΠΑ 2018 | 17’
Η Γιούλα ζει μια απλή ζωή στον ελαιώνα της, στα ελληνικά παράλια. Όταν ένα θέρετρο γκoλφ για εύπορους ξένους απειλεί να αλλάξει όλο της τον κόσμο, εκείνη αντιστέκεται. Εν καιρώ οικονομικής κρίσης η πίεση για ανάπτυξη είναι υψηλή. Το μόνο που θέλει η Γιούλα είναι μια απλή ζωή.
“Fatherland”, Éva Sehet & Maxime Caperan | Γαλλία 2019 | 71’
Στην νήσο Ουβέα της Νέας Καληδονίας, ο Macky και η οικογένειά του αποτίνουν τον ετήσιο φόρο τιμής στα τραγικά γεγονότα του 1988 που συντάραξαν το νησί τους. Μέρα με τη μέρα γίνονται όλοι τους μάρτυρες στις βαναυσότητες που υπέστη η φυλή τους κατά την διάρκεια της κατοχής του Γαλλικού Στρατού, σε μια πράξη κάθαρσης και ιστορικής μνήμης. Το μόνο που λαχταρούν είναι η ανεξαρτησία του λαού τους, των Κανάκ. Κανείς τους δεν θέλει το Γαλλικό Κράτος ούτε τον Στρατό – όμως φέτος, τριάντα χρόνια αργότερα, ο Γάλλος Πρόεδρος αποφασίζει να τους επισκεφθεί.
“The Greek of the Russian Empire”, Svetlana Muzychenko | Ρωσία 2018 | 73’
Ένα δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ για τον βίο και τα έργα του πρώτου Κυβερνήτη του νεοσύστατου ελληνικού κράτους, του διαπρεπούς διπλωμάτη και πολιτικού Ιωάννη Καποδίστρια. Επί της οθόνης ξεδιπλώνεται η ταραχώδης ζωή ενός μεγάλου οραματιστή, που διέθετε όλα τα στοιχεία μιας αρχαίας ελληνικής τραγωδίας: αγάπη και προδοσία, ίντριγκες και υψηλά ιδανικά. Μια ενδοσκοπική ματιά στις αθέατες πτυχές ενός χαρισματικού ηγέτη, η δολοφονία του οποίου σημάδεψε με ανεξίτηλο τρόπο την πορεία της Ελλάδας.
“Nowhere”, Bernat Sampol | Ισπανία 2017 | 12’
Το 1968, ο Julio Villar ξεκίνησε ένα ταξίδι πάνω σε ένα μικρό σκάφος, το οποίο θα διαρκούσε 4 χρόνια. Κατέγραψε τις εμπειρίες του σ’ ένα ημερολόγιο και το έκανε βιβλίο με τον τίτλο «Τετράδιο ενός μοναχικού εξερευνητή». Με πηγή έμπνευσης το ημερολόγιο αυτό, ο σέρφερ Kepa Acero ξεκινά ένα ταξίδι σε αναζήτηση ενός «μοναχικού κύματος». Στη διαδρομή θα αφήσει πίσω το φόβο που έχει για το άγνωστο και τις κοινωνικές νόρμες, για να εναρμονιστεί με το άγριο περιβάλλον και τους κατοίκους ενός μακρινού νησιού. Το “Nowhere” εξερευνά την ψυχή του ταξιδιώτη μέσα από τα γραπτά του Julio Vilar και τις εμπειρίες του Kepa Acero.
