Butterfly in Blood της σοπράνο Μαρίκας Κλαμπατσέα στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

Μια γυναικεία φωνή ορθώνεται όμορφα, τραγικά, θυμωμένα, μπροστά στον πόνο και την καταστροφή, η φωνή της Avant garde σοπράνο, κολορατούρα πιανίστριας και συνθέτριας Μαρίκας Κλαμπατσέα, γνωστής για τις ρηξικέλευθες ερμηνείες της στον ελεύθερο αυτοσχεδιασμό, στο νέο της πρωτοποριακό έργο με θέμα το Ολοκαύτωμα, όπερα δωματίου “Butterfly in blood”.

Το μουσικό έργο αυτό επικεντρώνεται στο τραγικό πρόσωπο της Γαλλοεβραίας σοπράνο και πιανίστας Fania Fenelon που συνέλαβαν οι ναζί και μετέφεραν στο στρατόπεδο του Auschwitz. Παρουσιάστηκε στην Αγγλία με επιτυχία και βραβεύτηκε από το Arts Council. Ένα έργο-καταγγελία σε κάθε είδος ρατσισμού και φυλετικής διάκρισης, που συνοψίζει απόλυτα την αυθεντικότητα και το προσωπικό ύφος της καλλιτέχνιδας.

Η ίδια έχει δηλώσει ότι αισθάνεται πολύ κοντά στη Fenelon, alter ego αυτής της Γαλλίδας μουσικού, επίσης συνθέτριας, σοπράνο τραγουδίστριας των καμπαρέ και συγγραφέα του βιβλίου “Playing for Time”

“Αυτοσχεδιάζω σαν να ήμουν η Fenelon, τραγουδώντας επιθετικά εναντίον των εχθρών της κι όχι για την ψυχαγωγία τους. Το βιβλίο της Fenelon με τις μαρτυρίες της για την ζωή στο ναζιστικά στρατόπεδο του Auschwitz  και την τραγική περίοδο του ολοκαυτώματος μου έδωσε την μουσική ιδέα και  έμπνευση για την όπερά μου Butterfly in Blood  ενώνοντας τραγούδια που γράφτηκαν στα γκέτο και στα ναζιστικά στρατόπεδα με κλασσικά και σύγχρονα έργα μέσα από μια διαδρομή που κύρια αιχμή είναι ο ελεύθερος αυτοσχεδιασμός ”.

Η “Butterfly in blood” ενώνει τον αυτοσχεδιασμό με κλασικά έργα, όπως είναι η όπερα Madame Butterfly του Puccini, το κουαρτέτο για έγχορδα Νο 8 του Shostakovich, το Blue Dunabe του Strauss, τα Kindertotenlieder του Mahler. Η μουσικός θα ερμηνέυσει τραγούδια που γράφτηκαν στα στρατόπεδα και γκέτο, Kurt Weill, παραδοσιακά τραγούδια και μελωδίες άλλων εθνών.

H όπερα δωματίου “Butterfly in Blood” θα ολοκληρωθεί με τη συνοδεία κουαρτέτου εγχόρδων, βιρτουόζων μουσικών, πιάνου και ηθοποιού, που διαβάζει αποσπάσματα από το σύγγραμμα της Fenelon, μαρτυρίες της σαν πολιτική κρατούμενη και μέλος της 40μελούς ορχήστρας γυναικών του Auschwitz.

Η ορχήστρα αυτή έπαιζε για τη ψυχαγωγία των Ες Ες αλλά και για τους μελλοθάνατους την ώρα που τους μετέφεραν στα κρεματόρια και θαλάμους αερίων στο στρατόπεδο του Auschwitz.

‘‘Οι Ναζιστές χρησιμοποίησαν τη μουσική στα  στρατόπεδα εξευτελίζοντας την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Τους ανάγκαζαν να χορεύουν ακούγοντας μουσική, ενώ ήταν αδύναμοι κι εξαντλημένοι μέχρι λιποθυμίας. Οι διάφορες μουσικές μορφές που παίζονται στο έργο μου, αντιπροσωπεύουν την πολιτισμική πολυμορφία των εθνών που φυλακίστηκαν στο αιματηρά στρατόπεδα του ολοκαυτώματος. Κλασικά, παραδοσιακά, λαϊκά, αυτοσχεδιασμοί, όλα μπορούν να συνδεθούν αρμονικά-κοινό τους στοιχείο η κραυγή διαμαρτυρίας ενάντια στο φασισμό και τη ναζιστική θηριωδία-’’ καταλήγει η ίδια.

Η Μαρίκα Κλαμπατσέα δεν έχει απλώς επηρεάσει τη διεθνή μουσική σκηνή στον ελεύθερο αυτοσχεδιασμό, αλλά έχει ασκήσει ιδιαίτερη επιρροή συνολικότερα στη σύγχρονη καλλιτεχνική έκφραση, αισθητική και πρωτοπορία. Τα κείμενα ζωντανεύουν με την αφήγηση της ηθοποιού Ράνιας Οικονομίδου.