Ο εικαστικός Κωνσταντίνος Πάτσιος «πιάνει» στα χέρια του τον Πινόκιο, τον πασίγνωστο ήρωα του Κάρλο Κολόντι, που όλοι μας τον έχουμε «πιάσει» στο στόμα ή τον έχουμε δει – διαβάσει, και με τον ευφάνταστο τίτλο “My father had a big nose”, Objects and toys from an aggressive childhood, ο καλλιτέχνης παρουσιάζει τη νέα του ατομική έκθεση στην The Blender Gallery, σε επιμέλεια της Χριστίνας Ντουγεροπούλου.
Γύρω από τον Πινόκιο, τον πανανθρώπινο ήρωα που μας οδηγεί στα βάθη της ανθρώπινης ψυχής μας ανοίγει το δικό του παράθυρο στον κόσμο των παιδικών ονείρων και βιωμάτων που διαμορφώνουν την ενήλικη ζωή μας: «Η μύτη του Πινόκιο μεγαλώνει εξαιτίας του άγχους του να προσαρμοστεί στη νέα πραγματικότητα, εκφράζει τη μετάβαση από τον ιδεατό κόσμο στην πραγματική ζωή», μοιράζεται στο ελc o Κωνσταντίνος Πάτσιος. Στη νέα του ατoμική έκθεση θα συναντήσουμε τα γνώριμα κολάζ του, όμως ο εικαστικός αυτή τη φορά, διαμορφώνει ένα Gesamtkunstwerk, ένα συνολικό έργο τέχνης που περιλαμβάνει επιτοίχια έργα, γλυπτά, σύνθετα ready mades, video και NFTs.
O Κωνσταντίνος Πάτσιος μιλάει στο ελc για τη νέα έκθεση “My father had a big nose”, τις «ιστορίες ενηλικίωσης» των έργων του και τη δύναμη της τέχνης στην καθημερινότητά μας.
Γιατί επιλέξατε για τη νέα σας έκθεση ως κεντρικό θέμα τον Pinocchio; Πώς «γεννήθηκε» στο μυαλό σας η ιδέα αυτή;
Ο Πινόκιο δημιουργήθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα από τον Carlo Collodi, του οποίου αρχική πρόθεση ήταν η συγγραφή ενός μυθιστορήματος για ενήλικες με κοινωνικοπολιτικά και ηθοπλαστικά στοιχεία. Στη συνέχεια, με την παρότρυνση του εκδότη του και αρκετές προσαρμογές κατέληξε στην ιστορία που ξέρουμε. Η ιδέα, και κυρίως η σειρά έργων με θέμα τον Πινόκιο, προέκυψε μέσα από τα ταξίδια και τη διαμονή μου στην Ιταλία, την αγάπη μου για τη συγκεκριμένη μυθοπλασία, και την πεποίθησή μου ότι ο Πινόκιο και οι συμβολισμοί που μεταφέρει εκφράζουν de profundis την ανθρώπινη κατάσταση. Στη νέα μου έκθεση δεν αναπαράγω την αφήγηση του Κολόντι, τη διευρύνω και την αναμειγνύω με τα δικά μου υλικά.
Μιλήστε μας και για την επιλογή του τίτλου “My father had a big nose”, τόσο εξαιρετικός! Πώς λειτουργεί σε σχέση με τα έργα;
Ο τίτλος είναι μια λεζάντα που συμπυκνώνει μερικές από τις έννοιες που αφηγούνται τα έργα. Επισημαίνει τη σημασία της σχέσης πατέρα και γιου και αναδεικνύει εμφατικά το εύρημα του Κολόντι, τη μεγάλη μύτη. Η μύτη του Πινόκιο μεγαλώνει εξαιτίας του άγχους του να προσαρμοστεί στη νέα πραγματικότητα, εκφράζει τη μετάβαση από τον ιδεατό κόσμο στην πραγματική ζωή. Συμβολίζει τη σύγκρουση μεταξύ ονείρου και πραγματικότητας. Η όλη αφήγηση διανθίζεται από τη μητρική παρουσία της νεράιδας, αναδεικνύοντας το δράμα της ενηλικίωσης και τη σύγκρουση του ονειρικού κόσμου των επιθυμιών με την καθημερινή ζωή. Ο τίτλος συμπληρώνεται από μια αναφορά στα αντικείμενα και τα παιχνίδια μιας επιθετικής παιδικότητας, όπως ήταν η δική μου.
Έχω παρατηρήσει ότι σε πολλά έργα σας τοποθετείται στο κέντρο τους ένα πρόσωπο από την ιστορία, είτε την πολιτική είτε γενικότερα την πολιτισμική γύρω από το οποίο είναι σαν να δημιουργείται όλο το σύμπαν του έργου. Πώς «χτίζεται» η διαδικασία αυτή των έργων σας, όταν είστε μπροστά στον λευκό καμβά(/χαρτί/υλικό).
Για μένα δεν είναι ποτέ λευκός, αφού προϋπάρχουν μέσα μου άπειρες σκέψεις και σενάρια έτοιμα να αποκτήσουν υπόσταση. Τα έργα μου διαμορφώνονται από την αντιπαράθεση διαφορετικών στρωμάτων υλικών και χρώματος. Στη συνέχεια, οι διάφορες αποκολλήσεις ανασύρουν μνήμες και συνειρμούς, οι οποίοι θα συνθέσουν την τελική εικόνα. Αντιλαμβάνομαι τη σύνθεση ενός εικαστικού έργου με όρους δραματουργίας. Είναι εμφανές πως δουλεύω με καθοριστικό παράγοντα το τυχαίο, τη μνήμη και τα πολλαπλά επίπεδα που προκύπτουν μέσα από την εναλλαγή του κολάζ, του ντεκολάζ και της ζωγραφικής.
Ναι η τεχνική του κολλάζ είναι χαρακτηριστικό μέσο στα έργα σας, τι σας αρέσει σε αυτή την τεχνική και πώς τη συνδυάζεται άλλα μέσα έκφρασης;
Η τεχνική του κολάζ εξυπηρετεί το τελευταίο διάστημα τις ανάγκες μου και τη διάθεσή μου, και όσο ισχύει αυτή η συνθήκη θα συνεχίσω να τη χρησιμοποιώ. Σαν θιασώτης του Duchamp βάζω ατόφιο τον έξω κόσμο μέσα στην κουζίνα του καλλιτέχνη. Ακαδημαϊκά, θα μιλάγαμε για σύνθετα ready mades. Στην ουσία μετουσιώνω αντικείμενα, εικόνες και σκέψεις της καθημερινότητάς μου. Αυτό που με συγκινεί περισσότερο σε όλο αυτό το εγχείρημα, είναι η δημιουργία ενός παλίμψηστου με πολλά επίπεδα, το οποίο λειτουργεί και ως ντοκουμέντο, τόσο προσωπικό, όσο και μιας ολόκληρης εποχής.
Στην έκθεση “My father had a big nose” θα δούμε και μικρογλυπτά, πείτε μας για τη σκέψη σας πίσω από αυτά.
Η έκθεση περιλαμβάνει γλυπτά μεσαίου και μεγάλου μεγέθους, σε άμεσο διάλογο με τα ζωγραφικά έργα και τη θεματική της. Έργα με ποικίλα υλικά, από μάρμαρο και ξύλο μέχρι κεραμικά, συνδυασμένα με έτοιμα αντικείμενα, όπως μολύβια και chopsticks. Όλα αυτά δημιουργούν ένα περιβάλλον που αφηγείται ιστορίες ενηλικίωσης, αναπαράγοντας τους μηχανισμούς του ονείρου, για να δημιουργήσει μια νέα πραγματικότητα, πιο συμπεριληπτική.
Τι πιστεύετε για την εξωστρέφεια της σύγχρονης τέχνης στην Ελλάδα, σε ποιο σημείο βρισκόμαστε;
Η Ελλάδα, μετά και από την Documenta, θεωρώ πως καθιερώθηκε στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι σχετικά με το πολιτισμικό προϊόν. Δεν της λείπουν οι μεγάλες διοργανώσεις από άποψη πολιτείας και θεσμών. Δυστυχώς οι πιο μικροί φορείς της τέχνης, όπως οι γκαλερί και οι ίδιοι οι καλλιτέχνες δυσκολεύονται να δημιουργήσουν έναν διάλογο εντός των ευρωπαϊκών πλαισίων και να εξάγουν το καλλιτεχνικό προϊόν με ευκολία. Παραμένουμε σε αρκετά επίπεδα μια χώρα περιφερειακή, που ακροβατεί μεταξύ ανατολής και δύσης, όπου η μεγάλη τέχνη ενίοτε εγκλωβίζεται στα στενά πλαίσια ενός μουσειακού γεγονότος, πράγμα απολύτως υποτιμητικό στη δική μου αντίληψη.
Μοιραστείτε μαζί μας κάποια ανάμνηση από την παιδική σας ηλικία, η οποία θεωρείτε ότι υπήρξε το ερέθισμα για να γίνεται καλλιτέχνης.
Θυμάμαι πολύ ζωηρά -παρότι ήμουν παιδί- την πρώτη φορά που επισκέφτηκα με τους γονείς μου το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στη Ρώμη, και την εντύπωση που μου είχαν κάνει οι μοντερνιστές, από τον Μόντριαν μέχρι τον Πόλοκ. Από πολύ νωρίς ήρθα σε επαφή με τα κινήματα και τις πρωτοπορίες του 20ου αιώνα προσπαθώντας να κατανοήσω την εξέλιξη της τέχνης από την αναπαράσταση στην αφαίρεση.
Ποια πιστεύετε είναι η δύναμη της τέχνης στην καθημερινότητά μας;
Σε μια σύγχρονη ευρωπαϊκή πόλη, θα ήταν ωραίο η καθημερινότητά μας να περιλαμβάνει πολλές εικαστικές δημιουργίες και εκπλήξεις, από την αρχιτεκτονική και τη γλυπτική που ομορφαίνει τον δημόσιο χώρο, μέχρι την street art. Όπως ομορφαίνει τη μέρα μας η μουσική που προτιμάμε, έτσι και οι εικαστικές τέχνες εμπλουτίζουν τη ζωή μας. Το περιεχόμενο, η ανατρεπτικότητα, η φαντασμαγορία και οι συμβολισμοί που εμπεριέχονται σε ένα έργο τέχνης ίσως είναι το αντίδοτο μιας δύσκολης καθημερινότητας.
Ο Κωνσταντίνος Πάτσιος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1977. Σπούδασε Οικονομικά στο Πανεπιστήμιο του Πειραιά και στη Grande École de Commerce de Poitiers στη Γαλλία. Έλαβε υποτροφία για το Rhode
Island School of Design (RISD) Providence, U.S.A. Στη συνέχεια σπούδασε Ζωγραφική στην Ανώτατη
Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας με τους Γ. Ψυχοπαίδη και Μ. Σπηλιόπουλο, και Γλυπτική με τον Ν.
Τρανό. Έχει πραγματοποιήσει δεκαεπτά ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό και έχει
συμμετάσχει σε πλήθος ομαδικών εκθέσεων.
Info έκθεσης:
