“Darwin What?”: Όταν η Ιζαμπέλα Ροσελίνι, μία από τις πιο έξυπνες και ευαίσθητες γυναίκες στον πλανήτη, συναντήθηκε με τον Δαρβίνο

Ένα συγκινητικό και πολύ «ορεκτικό» βίντεο που έφτιαξε η Ιζαμπέλα Ροσελίνι για λογαριασμό του Ιδρύματος Ωνάση και του προγράμματος ENTER, είναι ένα παράδειγμα του "less is more", μια σύνοψη αυτών που πιστεύει και χρειάζεται μόνο οκτώ λεπτά για να μας κάνει να τα αισθανθούμε μαζί της

Όταν η Ιζαμπέλα Ροσελίνι εμφανίστηκε, σε ηλικία 27 ετών, στο «Λιβάδι» των αδελφών Ταβιάνι, μια ταινία – σταθμό στην ιστορία του ευρωπαϊκού κινηματογράφου, πολλοί έσπευσαν να σκεφτούν ότι η νεαρή όμορφη κόρη δύο πολύ διάσημων γονέων, του Ρομπέρτο Ροσελίνι και της Ίνγκριντ Μπέργκμαν, θα ζοριζόταν πολύ να τραβήξει τον δικό της δρόμο. Η Ροσελίνι πέρασε τα παιδικά της χρόνια σε ξενοδοχεία με στρατιές από νταντάδες και οικονόμους: «Η μαμά μου ζούσε στο Παρίσι, ο μπαμπάς μου στη Ρώμη, ερχόντουσαν να μας επισκεφθούν, αλλά δεν ζούσαν μαζί μας, ήταν σαν να ζούμε σε ένα παράξενο κιμπούτς», θα πει χρόνια αργότερα για την παιδική της ηλικία, μιλώντας και για τα προβλήματα υγείας που είχε με τη βαριά της σκολίωση να την καθηλώνει στο κρεβάτι και σε πλήθος διορθωτικών επεμβάσεων.

Το Λιβάδι των αδελφών Ταβιάνι

Ακόμα και σήμερα που είναι γιαγιά δεν έχουν σταματήσει να τη ρωτούν για τους γονείς της, για την περιπετειώδη ζωή της, τώρα πια με σεβασμό τον οποίο κέρδιζε δουλεύοντας και σπουδάζοντας σε μια ηλικία που άλλοι έβγαιναν στη σύνταξη. Η Ροσελίνι στα 67 της χρόνια σήμερα δεν είναι μόνο ακούραστη, είναι και ανήσυχη, είναι ευαίσθητη, “απείραχτη” από τον χρόνο, συμφιλιωμένη και νικήτρια της μάχης που έδωσε με στερεότυπα και προκαταλήψεις.

Το καλοκαίρι του 2019, ήταν ομιλήτρια στην τελετή αποφοίτησης των σπουδαστών του Κολεγίου Hunter, στο πανεπιστήμιο City της Νέας Υόρκης, από το οποίο απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών στην κατανόηση των αρχών της συμπεριφοράς των ζώων και την προστασία τους.

Οι μεταπτυχιακές σπουδές της κράτησαν πέντε χρόνια:

«Καθώς πλησίαζα τα 50, δεν έβρισκα δουλειά ως μοντέλο και οι κινηματογραφικοί ρόλοι είχαν συρρικνωθεί. Ήταν καταθλιπτικό. Είμαι στην ηλικία των γιαγιάδων σας», είπε στους φοιτητές.

«Είμαι εδώ για να σας πω ότι, εάν βρεθείτε αντιμέτωποι με μια πτωτική πορεία στη ζωή σας, μη δώσετε προσοχή στη φωνή μέσα σας που σας κρίνει, αυτό είναι αρνητικό, ενισχύει περισσότερο το άγχος. Απλά ακολουθήστε τα ενδιαφέροντά σας». Αυτά ήταν τα λόγια μιας γυναίκας που έγινε 35 φορές εξώφυλλο στη Vogue, που εξήγησε στην αίθουσα που την κοιτούσε σαν θεά ότι άρχισε σπουδές κοντά στα 50, όταν σκέφτηκε τους γονείς της και αποφάσισε να μην ανησυχεί για την καριέρα ή την επιτυχία της, αλλά να ακολουθήσει το πάθος της. Σε απλή μετάφραση, η Ιζαμπέλα Ροσελίνι, που γεννήθηκε εν μέσω ενός σκανδάλου, του θρυλικού έρωτα του άθεου πατέρα της και της μητέρας της που η συντηρητική κοινωνία θεωρούσε παράδειγμα προς αποφυγή, ξέρει τι σημαίνει να ακολουθεί κάποιος το πάθος του.

Από καμπάνια της Lancome

Οι σπουδές της δεν έμειναν ανεκμετάλλευτες. Με την υποστήριξη του Ρόμπερτ Ρέντφορντ και του ανεξάρτητου δικτύου διανομής του Sundance, η Ροσελίνι άρχισε πριν από μερικά χρόνια να γυρίζει φιλμάκια για το ίντερνετ με ένα θέμα που την απασχολούσε από την παιδική της ηλικία: τη συμπεριφορά των ζώων. Δημιούργησε 40 μίνι ντοκιμαντέρ για την απενοχοποιημένη σοφία της φύσης, την άσεμνη συμπεριφορά των ζώων και δημιούργησε και μια αλησμόνητη παράσταση που είδαμε στο Φεστιβάλ Αθηνών, το Green Porno, στο οποίο με τον ενθουσιασμό εικοσάχρονης φοιτήτριας και την ευγένεια της αριστοκρατίας των ανθρώπων που γεννήθηκαν μέσα στην τέχνη εξηγούσε με τον πιο διασκεδαστικό αντι-ακαδημαϊκό τρόπο το δικαίωμα της διαφορετικότητας στους νόμους της φύσης:

«Το μυστικό δεν είναι η τελειότητα αλλά η διαφορετικότητα –σε αυτήν έγκειται η εξέλιξη», είπε σε εκείνη την παράσταση, ομολογώντας τον μύχιο «ανταγωνισμό» της με την «τέλεια» μητέρα της.

Green Porno

Η τελειότητα λιγότερο και περισσότερο η ηλικία ήταν αυτή που οδήγησε τη Ροσελίνι στην ανεργία το 1996, σε ηλικία 44 ετών, όταν ακόμα τα στερεότυπα της ηλικίας κυριαρχούσαν χωρίς εξαίρεση στον κόσμο της μόδας, σε μια δεκαετία που απαιτούσε απόλυτη νεότητα και κανένα μοντέλο δεν ήταν μεγαλύτερο από 35 ενώ δε ζύγιζε πάνω από 50 κιλά. Μετά από 14 χρόνια συνεργασίας η Lancοme την απέλυσε για να προσλάβει τη νεότερή της κατά 12 χρόνια Ζιλιέτ Μπινός. Η ίδια σε μια συνέντευξη στον Γκάρντιαν, είκοσι χρόνια αργότερα, θυμήθηκε ότι η περίοδος εκείνη ήταν σκληρή και δύσκολη, ανησύχησε οικονομικά, έκλαψε και έπαθε κατάθλιψη έχοντας δυο ανήλικα παιδιά και βλέποντας την καταστροφική, στην καριέρα της, επίδραση του χρόνου. Η Lancome την προσέλαβε ξανά στα 64, είκοσι χρόνια αργότερα, αναγνωρίζοντας όχι μόνο το ώριμο ωραίο της πρόσωπο, αλλά το αγέραστο και σπινθηροβόλο πνεύμα της και μια προσωπικότητα που τελικά δεν συνετρίβη από τις θηριώδεις προσωπικότητες των γονιών της και συντρόφων όπως ο Σκορτσέζε, ο Ντέιβιντ Λιντς και ο Γκάρι Όλντμαν.

Η Ροσελίνι ζει σήμερα σε ένα αγρόκτημα στο Bellport, τρεις ώρες μακριά από τη Νέα Υόρκη. Η ιδιότητά της είναι «περιβαλλοντική καλλιτέχνης». Καλλιεργεί, βγάζει μέλι και έχει 120 κότες, στις οποίες μάλιστα αφιέρωσε και το βιβλίο της “My Chickens and I”, στο οποίο μιλάει για την εξημέρωση των ζώων. Διαβάζει, γράφει και σκηνοθετεί, δηλώνει ότι η ίδια διανύει το τελευταίο κεφάλαιο της ζωής της, «ένα αίσιο τέλος», υπενθυμίζοντάς μας πως «κανείς δε μιλά για το πόσο υπέροχο είναι να μεγαλώνεις». Θεωρεί την Έλεν Μίρεν και τη Μάγκι Σμιθ, τις πιο καυτές γυναίκες στον πλανήτη και στη διάρκεια της καραντίνας δε θα μπορούσε να μείνει με σταυρωμένα χέρια.

“Οι κότες μου και εγώ”

Έφτιαξε ένα συγκινητικό και πολύ «ορεκτικό» βίντεο για όσους δεν έχουν ακόμα γνωριστεί με τον Δαρβίνο και το έργο του για λογαριασμό του Ιδρύματος Ωνάση και του προγράμματος ENTER που δίνει φωνή σε καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο ώστε να δημιουργήσουν μια σειρά από πρωτότυπα έργα που θα δώσουν και εκείνοι με τη σειρά τους φωνή στο σήμερα.

Στο βίντεο η Ροσελίνι μάς φιλοξενεί σε ένα σπίτι μοναδικό, το σπίτι ενός καλλιτέχνη με ακαταστασία, τσακισμένες ράχες βιβλίων, αγαπημένα αντικείμενα, μια ασπρόμαυρη φωτογραφία της μητέρας της, έργα εικαστικών φίλων της, ενθύμια και κομμάτια συλλογών. Βλέποντας μέσα στην καραντίνα τα σπίτια των σταρς -από τα οποία ανέβαζαν εικόνες και βίντεο- να λάμπουν μέσα στο λούστρο των διακοσμητών που τα έχουν φτιάξει, καταλαβαίνεις τι σημαίνει το σπίτι της Ροσελίνι και ποιον χαρακτήρα αντανακλά. Απλώς κάθεσαι αναπαυτικά και νιώθεις μέσα στα 8 λεπτά που διαρκεί το βίντεο ότι είσαι ο τέταρτος τοίχος του σπιτιού.

Τι ωραία ιδέα να την επισκέπτεται το φάντασμα του Δαρβίνου, που στην εκδοχή της είναι ο περίφημος Dmitri των Flying Karamazov Brothers, μιας ομάδας ηθοποιών, μουσικών και ακροβατών που είναι κοσμαγάπητοι στην Αμερική, ο κατά κόσμον Πολ Μάγκιντ, καλλιτέχνης εξίσου ανήσυχος με τη Ροσελίνι που ασχολείται από το 1981 με την εκπαίδευση και την ψυχαγωγία, στις υποβαθμισμένες κοινότητες των βορειοδυτικών Ηνωμένων Πολιτειών μέσω της ΜΚΟ που έχει ιδρύσει. Φυσικά, το πνεύμα του Δαρβίνου -και ο ίδιος- έφτασαν στο σπίτι της μετά την απόφαση-επίκλησή της- να διαβάσει τα Άπαντά του μέσα στην καραντίνα. «Αν όχι τώρα, πότε;», αναρωτιέται, καθώς κοιτάζει το σκοτάδι που τυλίγει τα γύρω της με την πόλη της στο μεγαλύτερο lockdown που έχει γίνει ποτέ να θρηνεί χιλιάδες θύματα.

«Μου έχει λείψει να μιλάω με ανθρώπους», λέει η Ιζαμπέλα Ροσελίνι νοσταλγικά στον Δαρβίνο. «Κάποτε ήμουν άνθρωπος» αναπολεί ο Δαρβίνος, «τώρα είμαι ένα φάντασμα».

Σαν σε όνειρο ο Δαρβίνος, μία από τις σπουδαιότερες μορφές της ανθρώπινης ιστορίας, ο θεμελιωτής της θεωρίας της εξέλιξης, μια σύλληψη που -σύμφωνα με τα λόγια του Τζούλιαν Χάξλεϋ- υπήρξε «αδιαμφισβήτητα η πιο σημαντική ανακάλυψη στον τομέα της βιολογίας», συζητά με τη «συνάδελφό του» βιολόγο Ιζαμπέλα για την επίδραση της συγκίνησης στα εκφραστικά μας μέσα, εγκωμιάζοντας την αποτύπωσή της στην εξέλιξή μας, θυμίζοντάς μας την αξία του γέλιου που όπως λέει σαν μορφή έκφρασης υπήρχε ακόμα και όταν οι πρόγονοί μας δεν ήταν κοινοί.

Το DARWIN, WHAT? είναι ένα από τα πιο ωραία βίντεο που έχω δει αυτή την εποχή, μια εξαιρετική δουλειά, ένα παράδειγμα του “less is more”, μια σύνοψη αυτών που πιστεύει η Ροσελίνι και χρειάζεται μόνο οκτώ λεπτά για να μας κάνει να τα αισθανθούμε μαζί της.

DARWIN, WHAT?

Ονόματα καλλιτεχνών: Isabella Rossellini & Paul Magid

Τίτλος έργου: Δαρβίνος, τι;
Έτος: 2020 Copyright: Isabella Rossellini
Διάρκεια: 8´22´´
Κινηματογράφηση & Mοντάζ: Kirsten Tanjutco
Τεχνική επιμέλεια: Roberto Rossellini
Μουσική: Doug Wieselman

Το έργο γυρίστηκε με κάμερα Sony Alpha.

Το έργο αυτό δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του project ENTER, που αποτελεί μια πρωτοβουλία του Ιδρύματος Ωνάση

Δείτε κι άλλα έργα από τον κόσμο του ENTER

Εγγραφείτε στο newsletter μας

Κάθε Σάββατο θα λαμβάνετε στο e-mail σας το newsletter του ελc με τις προτάσεις μας για την εβδομάδα!

Podpourri. Ιστορίες που ακούγονται

Ακολουθήστε το ελculture.gr στο Google News

το ελculture σας προσκαλεί σε εκδηλώσεις

ΓΡΑΨΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΟΥ

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.