Το ουτοπικό πολιτικό σχέδιο και το ουτοπικό καλλιτεχνικό όραμα σχετίζονται με τις κοινωνικές επιθυμίες; Πόσο ατομική ή συλλογική υπόθεση είναι η Ουτοπία; «Η Ουτοπία στην Τέχνη και την Πολιτική» (”Utopia in Art and Politics”) είναι ο τίτλος του διεθνούς διαδικτυακού συνεδρίου που πρόκειται να πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 19 Μαρτίου 2021, 16:00-20:30, θέτοντας καίρια ερωτήματα και προβληματισμούς μέσα από διεπιστημονικές προσεγγίσεις εισηγητών από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Τους δύο τελευταίους αιώνες, η «ουτοπία» ως λέξη διεύρυνε τη σημασία και τη χρήση της από τη λογοτεχνία και τις τέχνες, από όπου ξεκίνησε, στη φιλοσοφία, στην πολιτική και γενικότερα στον τρόπο σκέψης, ενώ έδωσε και παράγωγες, αντιθετικές και συμπληρωματικές έννοιες: δυστοπία, ευτοπία, ετεροτοπία κ.ά.
Από όλες τις κοινωνικές εκφάνσεις που χαρακτηρίζονται «ουτοπικές», δύο είναι αυτές που κυριαρχούν: η χρήση του όρου σε σχέση με την καλλιτεχνική παραγωγή και την πολιτική θεωρία. Η Ουτοπία έδωσε στην πολιτική το σχέδιο για μια συλλογική προσπάθεια καθολικής κοινωνικής λύτρωσης. Αντίστοιχα, η τέχνη περιέγραψε και απεικόνισε την Ουτοπία, τους αγώνες για ουτοπικές κατακτήσεις, αλλά και τις απογοητεύσεις των δυστοπικών πτώσεων.
Το συνέδριο αποτελεί διοργάνωση του MOMus-Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης. Η παρακολούθηση του συνεδρίου είναι ελεύθερη για το κοινό στον σύνδεσμο https://www.livemedia.com/utopia21 και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης του MOMus. Η γλώσσα του συνεδρίου είναι η αγγλική, χωρίς διερμηνεία στα ελληνικά.
Στο συνέδριο, ο φιλόσοφος και θεωρητικός της Αρχιτεκτονικής Αλέξανδρος Τζώνης θα σχολιάσει τον όρο, τις εφαρμογές και τις εκδοχές του. Εξειδικευμένες αναφορές στη φιλοσοφία, στην αισθητική και στη θεωρία της τέχνης σε σχέση με τη χρήση του όρου θα γίνουν από τους Σταύρο Αλιφραγκή, Liane Lefaivre, Orsan Senalp και Μαρία Τσαντσάνογλου. Το ερώτημα εάν μια πολιτικοποιημένη διαδικασία εργασίας σε ιδρύματα τέχνης μπορεί να αποκαλύψει πτυχές της Oυτοπίας θα σχολιάσει η Θούλη Μισιρλόγλου, ενώ ο Ανδρέας Τάκης θα αναφερθεί στην ιδέα του υπόρρητου συλλογικού υποκειμένου της Ουτοπίας. Ο κύκλος των ομιλιών θα ολοκληρωθεί με την ιστορικό τέχνης με ειδίκευση στον κονστρουκτιβισμό, Christina Lodder, η οποία θα μιλήσει για τη διαχρονικότητα της Ουτοπίας. Θα ακολουθήσει συζήτηση καθώς και 360ο ψηφιακή περιήγηση στην έκθεση «Utopia Revisited. Λογοτεχνία, Φιλοσοφία και Πολιτική στην τέχνη της Ρωσικής Πρωτοπορίας» με έργα από τη συλλογή Κωστάκη του MOMus-Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης σε επιμέλεια της Αγγελικής Χαριστού.
*Cover Photo: Γκούσταβ Κλούτσις, «Δυναμική Πόλη», 1919, © MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη
