«Ξόμπλια. Πλουμίδια & Στολίσματα»: Η έκθεση στην Ιστορική Οικία Λαζάρου Κουντουριώτη στην Ύδρα

«Ξόμπλια» Πλουμίδια & Στολίσματα

Παραδοσιακές φορεσιές από όλες τις περιοχές του Ελληνισμού

Η Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος παρουσιάζει την Παρασκευή 28 Ιουνίου 2019 και ώρα 20:30, στην Ιστορική Οικία Λαζάρου Κουντουριώτη στην Ύδρα, την έκθεση «Ξόμπλια. Πλουμίδια & Στολίσματα», με έργα εμπνευσμένα από τη Λαογραφική Συλλογή του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου. Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 31 Οκτωβρίου 2019.

Τ΄ ακούω το βράδυ
καθώς αγγίζει το ένα το άλλο
παιδιά της μνήμης ηχηρά
αναζητώντας τα χέρια
λένε το γλέντι εκείνο
πριν το χαμό.
Γιώργος Βέης, «Ασημένια Βραχιόλια, Aττική, 19ος αιώνας»

To σκίρτημα στη θέα μιας παλαιάς σωζόμενης χρυσοκλωστής και η επιτακτική ανάγκη της διάσωσης της ωραιότητάς της, η συγκίνηση μπροστά στην ανεπανάληπτη φόρμα και την επινοητικότητα ενός ευκίνητου χρυσού, αργυρού ή χειροποίητου χάρτινου μέλους, ο ενθουσιασμός μπροστά σε μια οργανική όσο και αναπάντεχη σύνθεση υλικών, αποτέλεσαν το εναρκτήριο λάκτισμα, την καθαρή κεντρική ιδέα αλλά και την αναζήτηση της πρώτης ύλης της έκθεσης.

Η κατανόηση της αφετηρίας της έμπνευσης και η απόλαυση της υλοποίησής της, αποτελούν αντίστοιχα ένα από τα ωραιότερα στάδια συνύπαρξης του ιστορικού της τέχνης με τον δημιουργό.

Η έκθεση «Ξόμπλια», που παρουσιάστηκε από τις 19 Δεκεμβρίου 2018 έως και τις 2 Ιουνίου 2019 στις αίθουσες της Λαογραφικής Συλλογής με τις σπάνιες και ανεκτίμητες φορεσιές του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου και με τη συμμετοχή του ανθού των Ελλήνων δημιουργών που αντλούν έμπνευση από τη διαχρονία του παραδοσιακού ελληνικού ενδύματος, των οργανικών υλικών του και των μονάκριβων συνοδευτικών κοσμημάτων του, έχοντας σημειώσει ιδιαίτερη επιτυχία και αξιοσημείωτη επισκεψιμότητα στην Αθήνα, μεταφέρεται και εγκαινιάζεται στην Ιστορική Οικία Λαζάρου Κουντουριώτη στην Ύδρα, την Παρασκευή 28 Ιουνίου 2019.

Το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο στα 140 σχεδόν χρόνια της δράσης του έχει συλλέξει μεγάλο αριθμό έργων της παραδοσιακής τέχνης, χειροποίητα καλλιτεχνήματα αντιπροσωπευτικά της εποχής τους (18ος-19.ος αι.) και της συλλογικής νεοελληνικής ψυχής. Στη μόνιμη έκθεσή του στην Αθήνα, αλλά και στην Ιστορική Οικία Λαζάρου Κουντουριώτη, του παραρτήματός του στην Ύδρα όπου και θα παρουσιαστεί η έκθεση από τον Ιούνιο έως και τον Οκτώβριο του 2019, παρουσιάζονται ορισμένα από αυτά, με κυρίαρχες τις παραδοσιακές φορεσιές από όλες τις περιοχές του Ελληνισμού.

Οι νυφικές και γιορτινές φορεσιές είναι κατά κανόνα καταστόλιστες με κεντήματα και κοσμήματα. Τα κεντήματα, έργα συνήθως ανωνύμων γυναικών, ξεχωρίζουν για την χρωματική τους ποικιλία και αρμονία και τον πλούτο των διακοσμητικών τους θεμάτων. Τα ποικιλόμορφα κοσμήματα της φορεσιάς, σφυρήλατα, χυτά, εγχάρακτα, διάτρητα ή κοκκιδωτά, με σμάλτο ή σαβάτι, καλύπτονται με διάκοσμο που επιβίωνε από γενιά σε γενιά.

Κοσμήματα και κεντήματα που κάλυπταν ολόκληρο το σώμα επιτελούσαν μεταξύ άλλων κι έναν ουσιαστικό σκοπό, απόρροια αρχέγονων φόβων και ανάγκης∙ ήταν οι ευχές που συνόδευαν την κάτοχο στις σημαντικές στιγμές της ζωής της και ξόρκιζαν το κακό: σύμβολα ευζωίας, γονιμότητας και αφθονίας, όπως οι καρποί, τα ρόδια, τα δέντρα ζωής, αντικρυστά πουλιά, καράβια, σύμβολα φυλακτικά, όπως οι σταυροί, και αποτρεπτικά του κακού όπως η γοργόνα, οι δράκοντες, ο δικέφαλος αετός, οι πολύχρωμες πέτρες αλλά και το κουδούνισμα από τις αλυσίδες, τα φλουριά και τα λογής λογής κρεμασίδια.

Σε μεγάλο βαθμό είναι αυτά τα στολίδια που διαφοροποιούν μια παραδοσιακή ενδυμασία ακόμα και μέσα στην ίδια περιοχή, ανάλογα με την ηλικία και την κοινωνική θέση του ανθρώπου που τη φορά. Τα στολίδια λοιπόν, αποτέλεσμα κοινωνικής επιταγής κι όχι προσωπικής επιλογής, λειτουργούσαν σαν ένα είδος κώδικα που έκανε αμέσως αντιληπτή τη θέση ενός ανθρώπου στην κοινωνία.

*Στο πλαίσιο της έκθεσης, κυκλοφορεί ομότιτλος κατάλογος σχεδιασμένος από τον Ανδρέα Γεωργιάδη.

Συντελεστές

Επιμέλεια: Ίρις Κρητικού

Συμμετέχουν: Βάσια Αδάμου-Βανέζη, Χριστίνα Αθανασούλα-Μαντζαβίνου, Κατερίνα Αναστασίου, Νεκτάριος Αποσπόρης, Κώστας Αργυρίου, Άννυ Αρχιμανδρίτου, Άννα Αχιλλέως, Ειρήνη Βογιατζή, Μίκα Βογιατζή, Έλενα Βότση, Μάριος Βουτσινάς, B612, Μαίρη Γαλάνη-Κρητικού, Μαρία Γέρουλα, Μαρία Γιαννακάκη, Τάσσα-Θεοχάρις Γκανίδου, Πέννυ Γκέκα, Άκης Γκούμας, Γεωργία Γκρεμούτη, Μαρία Γρηγορίου, Χριστίνα Δάρρα, Μαρία Διακοδημητρίου, Άννα Θεοχαράκη, Κατερίνα Ιωαννίδη, Σταυρούλα Καζιάλε, Δέσποινα Καλλιγά, Βάσω Καλουδιώτη, Τίνα Καραγεώργη, Βούλα Καραμπατζάκη, Άννα Κίτσου, Μάρω Κορνηλάκη, Άγγελος Κωνσταντακάτος, Λούλα Λεβέντη, Εύα & Κατερίνα Μακρυγιάννη, Μαρία Μάστορη, Τάσος Μαντζαβίνος, Βαρβάρα Μαυρακάκη, Γεωργία Μπλιάτσου, Δημήτρης Ξανθούλης, Απόστολος Παπαγεωργίου, Γιάννης Παπαγιαννούλης, Σοφία Παπακώστα, Σοφία Πάσχου, Βάλια Πλαΐνη, Βαγγέλης Πολύζος, Γιώργος Πολύζος, Κλάρα Πουλαντζά, Αγγελική Πραγαλή, Παναγιώτης Προσαλέντης, Έφη Σδούκου, Ελένη Σιούστη, Χριστίνα Σούμπλη, Sugarline productions (Κατερίνα Γεωργουδάκη), Κωνσταντίνα Τζαβιδοπούλου, Γιάννης Τσαλαπάτης, Αλεξάνδρα Τσουκαλά, Threads of patience (Ειρήνη Γκόνου & Κλεοπάτρα Τσαλή), Λιλή Φραγκάκη, Κατερίνα Ψωμά.

Συνεργασία: Ιφιγένεια Βογιατζή, Υπεύθυνη Μονίμων Εκθέσεων, και Αγγέλα Βιδάλη, Υπεύθυνη Λαογραφικής Συλλογής Ε.Ι.Μ.

Εγγραφείτε στο newsletter μας

Κάθε Σάββατο θα λαμβάνετε στο e-mail σας το newsletter του ελc με τις προτάσεις μας για την εβδομάδα!

Podpourri. Ιστορίες που ακούγονται

Ακολουθήστε το ελculture.gr στο Google News

το ελculture σας προσκαλεί σε εκδηλώσεις

ΓΡΑΨΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΟΥ

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.