«Υφαίνοντας Ιστορίες: Η Margaret Kenna και η Ανάφη»: Η νέα έκθεση γύρω από την έρευνα της ανθρωπολόγου στο νησί για πάνω από 50 χρόνια

Μοναδικά έγγραφα και καταγραφές της ζωής σε αυτή τη μικρή κοινωνία, που περιγράφουν τις αλλαγές που σημειώθηκαν κατά την περίοδο πριν και μετά τη δικτατορία έως και σήμερα

27 Ιουνίου 2021

- 11 Σεπτεμβρίου, 2021

Το ινστιτούτο σύγχρονης τέχνης State of Concept Athens παρουσιάζει την έκθεση «Υφαίνοντας Ιστορίες: Η Margaret Kenna και η Ανάφη» από τις 27 Ιουνίου έως τις 11 Σεπτεμβρίου 2021 σε συμπαραγωγή και σύλληψη με το Association Phenomenon. Η έκθεση διοργανώνεται σε συνεργασία με το Μουσείο Μπενάκη και στηρίζεται από το British Council και τη Βρετανική Σχολή των Αθηνών.

Η έκθεση είναι η τρίτη που διοργανώνεται στα πλαίσια της ερευνητικής πλατφόρμας ”The Bureau of Care” (μετά τις εκθέσεις των Chto Delat και Kader Attia), η οποία εξετάζει την πολιτική και ηθική της φροντίδας. Η έκθεση επικεντρώνεται στη φροντίδα που ασκείται μέσα από το έργο και την έρευνα της ανθρωπολόγου Margaret Kenna στο νησί της Ανάφης, εξετάζοντας τον γενικότερο ρόλο του αρχείου στην τέλεση της φροντίδας.

Η Margaret Kenna επιστρέφοντας από τον Άγιο Παντελεήμονα, Ιούλιος 1966, Ανάφη, τραβηγμένη από έναν νησιώτη, παραχώρηση της Margaret Kenna / Margaret Kenna returning from Ayios Panteleimonas, July 1966, Anafi, taken by an islander, courtesy of Margaret Kenna. — Η Margaret Kenna δαχτυλογραφεί σε μια ταράτσα, Απρίλιος 1967, Ανάφη, τραβηγμένη από τον Ros E. / Margaret Kenna typing on a terrace, April 1967, Anafi, taken by Ros E.

Η Margaret Kenna είναι ανθρωπολόγος και ερευνήτρια και έχει αφιερώσει το μεγαλύτερο μέρος του ακαδημαϊκού της έργου στο νησί της Ανάφης, με την έρευνά της να ξεκινά τον Μάιο του 1966 και να συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Η Kenna διεξάγει έρευνα για το νησί και τον τρόπο ζωής των νησιωτών για περισσότερα από πενήντα χρόνια. Το 2006, ο Δήμος Ανάφης την κήρυξε επίτιμο κάτοικο του νησιού. Η ανθρωπολόγος το 2019 αποφάσισε να δωρίσει όλο το ερευνητικό της υλικό στη Βρετανική Σχολή Αθηνών, μια δωρεά που δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα λόγω της παγκόσμιας πανδημίας του SARS COVID-19. Προηγουμένως, η Kenna είχε δωρίσει μεγάλο μέρος του φωτογραφικού της αρχείου στο Μουσείο Μπενάκη στην Αθήνα. Το κοινό θα έχει την ευκαιρία να δει για πρώτη φορά ένα μικρό μέρος του εκτενούς της έργου και έρευνας.

Το πρότζεκτ, που σχεδιάστηκε σε διάλογο με το Association Phenomenon, το οποίο διοργανώνει την Μπιενάλε σύγχρονων εικαστικών τεχνών στο νησί από το 2015, στοχεύει να συγκεράσει το κολοσσιαίο έργο μιας ανθρωπολόγου με τις σύγχρονες καλλιτεχνικές πρακτικές, με στόχο να δημιουργήσει έμπρακτα διάλογο μεταξύ ανθρωπολογίας και εικαστικών τεχνών, με γνώμονα την έννοια της φροντίδας.

Η Kenna έφτασε στην Ανάφη για πρώτη φορά την άνοιξη του 1966, έντεκα μήνες πριν από την επιβολή της δικτατορίας των συνταγματαρχών στη χώρα. Η έρευνα της είναι πολύπλευρη και περιλαμβάνει πολλές πτυχές της νησιωτικής ζωής, προσφέροντας ένα ζωντανό πορτρέτο των αλλαγών σε μια μικρή νησιωτική κοινωνία στην αυγή της παγκοσμιοποίησης, ένα είδος μικρο-γεωγραφικού πορτρέτου των ραγδαίων αλλαγών που σημειώθηκαν σε ολόκληρη την Ελλάδα – και τον κόσμο- μεταξύ 1960 και 1990.

Η έκθεση δίνει στο κοινό την ευκαιρία να δει μοναδικά έγγραφα και καταγραφές της ζωής στο μακρινό αυτό νησί, τα οποία περιγράφουν τις διάφορες αλλαγές που σημειώθηκαν σε αυτή τη μικρή κοινωνία κατά την περίοδο πριν και μετά τη δικτατορία έως και σήμερα. Αποτελεί μια μοναδική οπτική, σε ένα πρωτοφανές παράδειγμα μικρογραφίας κοινωνικής οργάνωσης και της ριζικής εξέλιξής της μέσα στις δεκαετίες, θέτοντας πολλά ερωτήματα σε σχέση με την παράδοση, τους δεσμούς μεταξύ των πολιτών στις μικρές κοινότητες, τον ρόλο των γυναικών σε αυτές, αλλά και σε σχέση με την αποκέντρωση, τον εκσυγχρονισμό και την απομόνωση σε απομακρυσμένα νησιά όπως η Ανάφη, με τους κατοίκους τους γνωστούς ως «ακρίτες».

Τρεις καλλιτέχνιδες κλήθηκαν να ανταποκριθούν στο έργο της Kenna και να δημιουργήσουν νέα έργα που θα παρουσιαστούν για πρώτη φορά μαζί με τμήματα από το αρχείο της Kenna και κομμάτια από το οικογενειακά αρχεία Βαφειάδου και Πετκοπούλου. Η Hellen Ascoli, η Ζωή Χατζηγιαννάκη και η Μαρία Βαρελά, επικεντρώθηκαν σε συγκεκριμένες πτυχές της πολυποίκιλλης έρευνας του ακαδημαϊκού έργου της Kenna των τελευταίων πενήντα χρόνων.

Η έκθεση συνοδεύεται από μια έκδοση με κείμενα των Ηλιάνας Φωκιανάκη, Margaret Kenna, Piergiorgio Pepe & Iordanis Kerenidis και Αντώνη Αρβανίτη, πρώην πρόεδρο του Συλλόγου Απανταχού Αναφιωτών.

*Cover photo: Η Margaret Kenna επιστρέφοντας από τον Άγιο Παντελεήμονα, Ιούλιος 1966, Ανάφη, τραβηγμένη από έναν νησιώτη, παραχώρηση της Margaret Kenna / Margaret Kenna returning from Ayios Panteleimonas, July 1966, Anafi, taken by an islander, courtesy of Margaret Kenna.