Η έκθεση ”You and AI” της Στέγης Ιδρύματος Ωνάση, που τρελαίνει τον αλγόριθμο μέσα στο τοπίο του Πεδίου του Άρεως, παρατείνεται έως τις 25 Ιουλίου 2021.
Η τεχνητή νοημοσύνη (AI, Artificial Intelligence) είναι ήδη εδώ. Ζούμε υπό το πρίσμα του αλγόριθμου. Ξέρει ο αλγόριθμος τα μυστικά μας; Μας πάει σπίτι με ασφάλεια; Μας ακούει όταν μιλάμε; Μπορεί να μας παρηγορήσει; Τεχνητή νοημοσύνη. Αλγόριθμος. Δημοκρατία. Συμμετοχή. Ταυτότητα. Έλεγχος. Νέα κανονικότητα. Παρακολούθηση. Ηθική. Περιβάλλον.
Το ”You and AI” (Η τεχνητή νοημοσύνη κι εσύ) της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση είναι ένα φεστιβάλ για την τεχνητή νοημοσύνη, όχι ως μελλοντική πιθανότητα, αλλά ως καθημερινή πραγματικότητα. Από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα οποία μέσω αλγορίθμων επιλέγουν το περιεχόμενο που θα δούμε και θα ακούσουμε, τους φίλους μας και τα μέρη που θα βγούμε, μέχρι τους ψηφιακούς χάρτες που μας προτείνουν πώς και πού να πάμε, ή ακόμα και τους επεξεργαστές κειμένου στις κινητές μας συσκευές, που συμπληρώνουν τις λέξεις μας και γράφουν μαζί μας, η τεχνητή νοημοσύνη είναι πάνω στο ίδιο μας το σώμα.
Η έκθεση ”You and AI” στο Πεδίον του Άρεως μάς προσκαλεί να εξερευνήσουμε, στην καρδιά της πόλης, καλλιτεχνικά έργα που αμφισβητούν τις φαντασιώσεις μας για την τεχνητή νοημοσύνη. Μια έκθεση που αναπτύσσεται και μας δίνει διαρκώς νέα έργα, όπως και η τεχνητή νοημοσύνη που εξελίσσεται ασταμάτητα. Το φεστιβάλ, εκτός από την έκθεση στο Πεδίον του Άρεως, περιλαμβάνει διαδικτυακές εμπειρίες, συζητήσεις και συμμετοχικές συνεδρίες για την τεχνητή νοημοσύνη, τη δημιουργικότητα και την ηθική.
Η έκθεση ”You and AI” αποτελείται από 25 έργα, τα οποία εξετάζουν τρία θέματα που αντιστοιχούν και στις τρεις διαδρομές της έκθεσης: (1) Τον τρόπο που βλέπουμε την τεχνητή νοημοσύνη και τον τρόπο που μας βλέπει αυτό. (2) Την τεχνητή νοημοσύνη ως καθοριστικό παράγοντα για τη διαμόρφωση του δημόσιου χώρου, της πολιτικής διαδικασίας και τη σύγχρονης δημοκρατίας. (3) Η τεχνητή νοημοσύνη ως μέρος και ως υποκατάστατο του φυσικού περιβάλλοντος.
Η έκθεση είναι δομημένη με τρόπο που ο επισκέπτης να συναντά τα έργα μέσα από μια διαδικασία επιμελητικά σκηνοθετημένης «τυχαίας συνάντησης», καθώς τα έργα, κυρίως υπερμεγέθεις οθόνες μεγάλης ανάλυσης, 3D γλυπτά και εγκαταστάσεις, ξεπροβάλλουν μέσα από τη βλάστηση του Πεδίου, συνοδευόμενα από ένα ηχοτοπίο που ενεργοποιείται όταν ο θεατής/ακροατής πλησιάσει σε συγκεκριμένα σημεία, το φυσικό και το τεχνητό, το οικείο και το ανοίκειο, το ψηφιακό και το υλικό, το τυχαίο και το προσχεδιασμένο έρχονται σε έναν διάλογο που εκφράζει ακριβώς την εμπειρία που η τεχνητή νοημοσύνη έχει φέρει στη ζωή μας.
Το Πεδίον του Άρεως υποδέχεται την τεχνητή νοημοσύνη ως ένα πάρκο, κάτι φυσικό αλλά και τεχνητό μαζί, κάτι που έχει υλικότητα αλλά αποτελεί και κοινωνική κατασκευή, κάτι που ζει ως κοινότητα ανθρώπων και ως δημόσιος χώρος. Η τεχνητή νοημοσύνη, κατεξοχήν τεχνολογική έκφραση, είναι το νέο μας φυσικό περιβάλλον, διαμεσολαβεί διαρκώς τον ψηφιακό δημόσιο χώρο μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα, αλλά και τον φυσικό δημόσιο χώρο μέσω των εφαρμογών πλοήγησης, παραγγελιών, στέγασης και κίνησης, και ζει από τα ψηφιακά ίχνη που αφήνουν οι άνθρωποι όταν κινούνται στην πόλη, όταν εργάζονται, όταν μιλούν, ακόμη κι όταν ερωτεύονται. Επιπλέον, το Πεδίον του Άρεως υπήρξε ένας χώρος στρατιωτικών ασκήσεων που κατέληξε χώρος αναψυχής, ενώ η τεχνητή νοημοσύνη, προερχόμενη από στρατιωτικές εφαρμογές, ξεκινάει κι αυτή από τον χώρο των κοινωνικών δικτύων για να καταλήξει να χρησιμοποιείται ως εργαλείο δύναμης και επιβολής.
Το Πεδίον του Άρεως αποτελεί την καρδιά της νέας Αθήνας, της Αθήνας της πολυπολιτισμικότητας, των κοινοτήτων και της διαφορετικότητας, αλλά και του δημόσιου χώρου που ανακαλύπτουμε ξανά, της συνάντησης των νέων με τους παλιούς κατοίκους, του ψηφιακού με το υλικό, του δημόσιου και του ιδιωτικού, της τεχνητής νοημοσύνης με τον καθέναν από εμάς. Από το άγαλμα του Κωνσταντίνου έως τη «Γαρδένια», από την Υδάτινη Διαδρομή έως την Πλατεία Οικονομίδη, το AI συνομιλεί με τον χώρο, τον τόπο και όλους εμάς.
*Cover photo: Exodus, Manolis Manousakis & Afroditi Panagiotakou ©Stelios Tzetzias
